Elzenbroek tussen 1 - 3 en 6, Reeuwijk

2.3.1 Beeldkwaliteitsparagraaf deelgebied Elzenbroek tussen 1-3

Het sierteeltgebied kenmerkt zich door de copeverkaveling en het slagenlandschap. De lengterichtingen van de percelen zijn karakteristiek voor het veenweidelandschap. Om extra water te realiseren worden zijsloten gemaakt. Deze dienen ook als natuurlijke erfscheiding tussen percelen. Ook ontstaan er zo zichtlijnen tussen de nieuwe kavels door op het achterliggende agrarische landschap. Om de lengterichting van de percelen te behouden zijn de zijsloten ondergeschikt gemaakt. Door per twee percelen een scheiding te maken met deze zijsloot blijft de lengterichting in de kavels zichtbaar en wordt er voorkomen dat er gebiedsvreemde eilanden ontstaan.
De percelen zijn aan de waterkant omzoomd met een natuurvriendelijke oever om een geleidelijke overgang te maken naar het water en het agrarische landschap aan de achterzijde. De bebouwing bevindt zich aan de weg. Er ontstaat zo een nieuw lint. De openheid aan de achterzijde naar het landschap toe wordt zoveel mogelijk behouden. Het lint en de lengterichting van het landschap wordt versterkt door begeleiding van streekeigen beplanting. De kapvorm en de positionering van de nieuwe bebouwing in een lijn, versterken deze lengterichting ook. In figuur 4 is het beeldkwaliteitsplan openomen. Deze stedenbouwkundige randvoorwaarden zijn leidraad geweest voor het verkavelingsplan zoals opgenomen in figuur 3.

Figuur 4: Beeldkwaliteitsplan.

3.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (2012)

Op 22 november 2011 heeft de Tweede Kamer de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) met bijbehorende stukken aangenomen. De Minister van Infrastructuur en Milieu heeft op 13 maart 2012 het vaststellingsbesluit zoals bedoeld in de Wet ruimtelijke ordening (Wro) van de SVIR ondertekend. Daarmee is het nieuwe ruimtelijke en mobiliteitsbeleid zoals uiteengezet in de SVIR van kracht geworden.
De structuurvisie bevat een concrete, bondige actualisatie van het mobiliteit- en ruimtelijke ordeningsbeleid. Dit nieuwe beleid vervangt de Nota Mobiliteit, de Nota Ruimte en de structuurvisie Randstad 2040. De structuurvisie heeft betrekking op:

• rijksverantwoordelijkheden voor basisnormen op het gebied van milieu, leefomgeving, (water)veiligheid en het beschermen van unieke ruimtelijke waarden;
• rijksbelangen met betrekking tot (inter)nationale hoofdnetten voor mobiliteit en energie;
• rijksbeleid voor ruimtelijke voorwaarden die bijdragen aan versterking van de economische structuur.

Bij deze aanpak hanteert het Rijk een filosofie die uitgaat van vertrouwen, heldere verantwoordelijkheden, eenvoudige regels en een selectieve rijksbetrokkenheid. Zo laat het Rijk de verantwoordelijkheid voor de afstemming tussen verstedelijking en groene ruimte op regionale schaal over aan provincies. Daarmee wordt bijvoorbeeld het aantal regimes in het landschaps- en natuurdomein fors ingeperkt. Daarnaast wordt (boven)lokale afstemming en uitvoering van verstedelijking overgelaten aan (samenwerkende) gemeenten binnen provinciale kaders. Alleen in de stedelijke regio's rond de mainports (Amsterdam c.a. en Rotterdam c.a.) zal het Rijk afspraken maken met decentrale overheden over de programmering van verstedelijking. Overige sturing op verstedelijking zoals afspraken over percentages voor binnenstedelijk bouwen, Rijksbufferzones en doelstellingen voor herstructurering laat het Rijk los.

3.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening

Het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (afgekort Barro) bevat een beperkt aantal beslissingen van wezenlijk belang uit de Structuurvisie. Deze algemene regels bewerkstelligen dat nationale ruimtelijke belangen doorwerken tot op lokaal niveau. Voor deze belangen is het Rijk verantwoordelijk en wil het resultaten boeken. Buiten deze belangen hebben decentrale overheden beleidsvrijheid. Het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening en de hierbij behorende ministeriële regeling zijn op 30 december 2011 in werking getreden. Deze hebben betrekking op de volgende onderwerpen:

• Project Mainportontwikkeling Rotterdam;
• Kustfundament;
• Grote rivieren;
• Waddenzee en waddengebied;
• Defensie.

Op 1 oktober 2012 is het besluit aangevuld met voorschriften voor andere beleidskaders uit de SVIR, het Nationaal Waterplan en het Derde Structuurschema Elektriciteitsvoorziening. Het gaat hierbij om:

• Rijksvaarwegen;
• Hoofdwegen en landelijke spoorwegen;
• Primaire waterkeringen buiten het kustfundament;
• Elektriciteitsvoorziening;
• Natuurnetwerk Nederland;
• IJsselmeergebied (uitbreidingsruimte);
• Erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde.

In de derde tranche, vastgesteld op 1 februari 2014 zijn de volgende twee nationale belangen toegevoegd:

• Buisleidingen van nationaal belang voor het vervoer van gevaarlijke stoffen;
• Ruimtereservering parallelle Kaagbaan.

Door de (14) nationale belangen vooraf in bestemmingsplannen te borgen, wordt met het Barro bijgedragen aan versnelling van de besluitvorming bij ruimtelijke ontwikkelingen en vermindering van de bestuurlijke drukte.

3.1.3 Besluit ruimtelijke ordening (2017)

Ladder voor duurzame verstedelijking (artikel 3.1.6 Bro)
Om zorgvuldig ruimtegebruik te bevorderen neemt het Rijk enkel nog een 'Ladder' voor duurzame verstedelijking op. Hierdoor neemt de bestuurlijke drukte af en ontstaat er ruimte voor regionaal maatwerk. Dit betekent dat in de toelichting van een bestemmingsplan een beschrijving wordt opgenomen van de behoefte aan de voorgenomen stedelijke ontwikkeling. Indien blijkt dat de stedelijke ontwikkeling niet binnen het bestaand stedelijk gebied kan worden voorzien, bevat de toelichting een motivering daarvan en een beschrijving van de mogelijkheid om in die behoefte te voorzien op de gekozen locatie buiten het bestaand stedelijk gebied.

Doel van de ladder is een goede ruimtelijke ordening door een optimale benutting van de ruimte in stedelijke gebieden. De ladder is als een procesvereiste opgenomen in het Besluit ruimtelijke ordening. Hierna wordt de planontwikkeling getoetst aan de Ladder, zoals deze vanaf 1 juli 2017 geldt.

Toetsing initiatief aan Ladder voor duurzame verstedelijking
De belangrijkste motiveringsplichten van de Ladder, namelijk dat de behoefte aan een nieuwe ontwikkeling moet worden aangetoond en dat moet worden toegelicht – als de ontwikkeling buiten het bestaand stedelijk gebied wordt gerealiseerd – waarom het bestaand stedelijk gebied niet geschikt is voor de nieuwe ontwikkeling, vloeien voort uit andere wettelijke normen en jurisprudentie. Ook in het geval er geen sprake is van een formele 'nieuwe stedelijke ontwikkeling', moet toch het nut en de noodzaak aan die ontwikkeling en de uitvoerbaarheid daarvan worden aangetoond.

In dit bestemmingsplan worden vier woningen mogelijk gemaakt, waarvan er al twee mogelijk zijn binnen bestaande, te schrappen bouwvlakken. De twee compensatiewoningen zijn mogelijk met toepassing van de ruimte voor ruimteregeling. Het begrip 'woningbouwlocatie', zoals opgenomen in de definitie in het Besluit ruimtelijke ordening is niet nader gedefinieerd in het Bro. Het moet echter gaan om een ruimtelijke ontwikkeling van enige omvang. Op grond van jurisprudentie is er geen sprake van een stedelijke ontwikkeling. Dit wordt toegelicht in 3.2.2.

3.1.4 Conclusie Rijksbeleid

Het rijksbeleid laat zich niet specifiek uit over dergelijke kleinschalige ontwikkelingen. Het initiatief raakt geen rijksbelangen zoals opgenomen in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte en het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening. De Ladder voor duurzame verstedelijking is niet van toepassing voor deze planontwikkeling. Vanuit rijksbeleid zijn er geen beperkingen aan deze planontwikkeling.

3.2.1 Omgevingsvisie Zuid-Holland

Op 20 februari 2019 hebben Provinciale Staten van Zuid-Holland de Omgevingsvisie Zuid-Holland en de Omgevingsverordening Zuid-Holland vastgesteld. In het Omgevingsbeleid is al het bestaande provinciale beleid voor de fysieke leefomgeving samengevoegd in een Omgevingsvisie en Omgevingsverordening. Omdat onderdelen uit het Programma ruimte naar het visiedeel zijn omgezet, is het resterende deel hiervan nu onderdeel van het Omgevingsbeleid. Het gehele Omgevingsbeleid is alleen redactioneel gewijzigd, de beleidsinhoud is niet veranderd. Op 1 april 2019 is de geconsolideerde versie van de Omgevingsvisie in werking getreden.

De provincie ziet zes richtinggevende ambities in de fysieke leefomgeving. Deze nevengeschikte ambities staan niet op zichzelf. Ze zijn geworteld in de historie, ligging en economische structuur van Zuid-Holland en gekoppeld aan de strategische uitdagingen waar deze regio voor staat. De ambities zijn de kaders waarbinnen de provincie ruimte geeft. Die ruimte kan per opgave verschillen. Door in te zetten op de zes ambities draagt de provincie bij aan het sterker maken van Zuid-Holland. Bij de zes ambities is een aantal opgaven geïdentificeerd. De opgaven zijn vanuit provinciale optiek en op een zeker abstractieniveau geformuleerd zonder een beoogde eindsituatie te schetsen. Daarom omvat de Omgevingsvisie geen eindbeeld voor 2030 of 2050, maar wel ambities die voortkomen uit actuele maatschappelijke opgaven. Het betreft de volgende ambities:

• 1. Naar een klimaatbestendige delta
• 2. Naar een nieuwe economie: the next level
• 3. Naar een levendige meerkernige metropool
• 4. Energievernieuwing
• 5. Best bereikbare provincie
• 6. Gezonde en aantrekkelijke leefomgeving

In het programma Ruimte zijn de instrumenten opgenomen waarmee de doelen en ambities uit de Omgevingsvisie uitgevoerd gaan worden.

Omgevingskwaliteit
Verbetering omgevingskwaliteit
Centraal doel van het integrale omgevingsbeleid is het verbeteren van de omgevingskwaliteit. Daarbij streeft de provincie naar een optimale wisselwerking tussen gewenste ruimtelijke ontwikkelingen en een goede leefomgevingskwaliteit. Met het provinciaal omgevingsbeleid wordt aangesloten op de maatschappelijke doelen van de Omgevingswet: het doelmatig benutten van de fysieke leefomgeving voor maatschappelijke opgaven en het bereiken en in stand houden van een goede omgevingskwaliteit. Met het samenvoegen van al het bestaande beleid voor de fysieke leefomgeving heeft de provincie een eerste stap gezet richting een meer integrale sturing op omgevingskwaliteit. Een nadere uitwerking van het provinciale beleid voor het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit is weergegeven in de 'kwaliteitskaart' en de 'richtpunten ruimtelijke kwaliteit', behorende bij zowel de Omgevingsvisie als de Omgevingsverordening. Voor het realiseren van een goede omgevingskwaliteit werkt de provincie vanuit twaalf samenhangende opgaven van het omgevingsbeleid die zij van provinciaal belang acht. De 12 opgaven zijn: landschap en cultuurhistorie, gezondheid en veiligheid, natuur en recreatie, ruimte en verstedelijking, wonen, bodem en ondergrond, cultuurparticipatie en bibliotheken, klimaatadaptie, zoetwater en drinkwater, bereikbaarheid, regionale economie en energievoorziening.

Kwaliteitskaart
Het ruimtelijk kwaliteitsbeleid bestaat uit een viertal kwaliteitskaarten, samengevat in één integrale kwaliteitskaart, bijbehorende richtpunten en een aantal bepalingen in de verordening. De kwaliteitskaart is voor de provincie een belangrijk instrument om ruimtelijke ontwikkelingen zodanig te sturen dat ze een bijdrage leveren aan de ruimtelijke kwaliteit. De kaart geeft een beschrijving van de gebiedskenmerken en kwaliteiten van Zuid-Holland, waar rekening mee gehouden dient te worden in de planvorming. De provincie vraagt gemeenten om voor ontwikkelingen in en nabij het buitengebied de kwaliteitskaart te benutten en gebruik te maken van de opgestelde gebiedsprofielen. De Elzenbroek ligt in het gebiedsprofiel Greenportregio Boskoop. In paragraaf 3.2.3 wordt hierop ingegaan. De kwaliteitskaart is voor de provincie een belangrijk instrument om ruimtelijke ontwikkelingen zodanig te sturen dat ze een bijdrage leveren aan de ruimtelijke kwaliteit.

In de Laag van de ondergrond maken beide deelgebieden onderdeel uit van een 'Veencomplex - Veen'. Als richtpunt geldt dat ontwikkelingen in het veenlandschap zorgdragen voor behoud van het veen en met name bij de diepe veenpakketten zijn gericht op het beperken van de bodemdaling. In de Laag van cultuur- en natuurlandschappen maakt het plangebied onderdeel uit van het veen(weide)landschap (figuur 5). De structuur in de veengebieden is sterk bepaald door de rivieren en veenstromen, de op enige afstand daarvan aangelegde weteringen en andere ontginningsbasissen. Loodrecht daarop staan de (regelmatige) verkavelingspatronen. Het landschap is tussen deze structuren weids met lange zichtlijnen. Andere kenmerken zijn de smalle kavels, vele sloten met hoog waterpeil en overwegend grasland als bodemgebruik. Het agrarisch gebruik overheerst. Relevant zijnde richtpunten zijn:

• Bewaren diversiteit aan verkavelingspatronen. Lengtesloten zijn beeldbepalend en worden behouden.
• Ontwikkelingen houden rekening met het behoud van kenmerkende landschapselementen.
• Nieuwe bebouwing en bouwwerken worden geplaatst binnen de bestaande structuren/ linten en niet in de veenweidepolders.

Op de Laag van de stedelijke occupatie en de Laag van de Beleving is het plangebied niet specifiek aangeduid (het plangebied ligt in het buitengebied..

Toetsing aan Kwaliteitskaart
In het veenlandschap zet de provincie in op behoud en versterking van het waterrijke en open karakter. Zuid-Holland kent onder de noemer Greenports een aantal (glas)tuinbouwconcentratiegebieden die zich kenmerken door hun clusterwerking en de primaire productie en teelt van tuinbouwgewassen. De Greenports vormen samen met het haven-industrieel complex het fundament van de Zuid-Hollandse economie. Evenals het havencomplex bevinden de Greenports zich in een transitie. De provincie wil de Greenports in Zuid-Holland waar mogelijk versterken en de transitie versnellen. Elke Greenport is anders. De ruimtelijk-economische en logistieke opgaven per gebied vragen daarom om maatwerk. De provincie stapt af van een uniforme aanpak voor de Greenports en stapt over naar een programmatische aanpak per Greenport.
De Greenport Boskoop ligt in het Groene Hart op de overgang van stad en land en heeft een verdicht karakter. Binnen de Greenport zijn nieuwe teeltmethoden in ontwikkeling. De handelsfunctie neemt nog verder toe. Een deel van de bedrijven gaat over van vollegrondsteelt naar de niet van volle grond afhankelijke (footloose) pot- en containerteelt. Het teeltgebied van Boskoop heeft al geruime tijd te maken met zilte kwel, verzilting van oppervlaktewater en zoetwatertekort. Zoetwater van hoge kwaliteit is voor deze Greenport een noodzaak. In het Deltaprogramma wordt gewerkt aan een nationaal kader voor de zoetwatervoorziening.

De toekomstige situatie van het teeltgebied is aan verandering onderhevig door schaalvergroting. Daarbij moet ook worden gekeken naar de toekomstige situatie van het teeltgebied, dus ook naar de herstructureringsmogelijkheden. Als gevolg van gewijzigde beleidsinzichten worden bedrijfswoningen niet meer voorgestaan bij sierteeltbedrijven. Dat neemt niet weg dat bedrijfswoningen in de nabijheid van bedrijven nodig blijven. Een clustering van enkele bedrijfswoningen aan de rand van het teeltgebied is een passende vervolgfunctie op een voormalig sierteeltperceel van 5.900 m² dat geen bestaansrecht meer heeft. De belevingswaarde van het oorspronkelijke veenlandschap wordt door deze ingreep niet aangetast, omdat feitelijk de lintbebouwing wordt doorgezet in een zijstraat van de Randenburgseweg. De ruimtelijke kwaliteit van het veenlandschap blijft nagenoeg behouden. Voor het deelgebied achter Randenburgseweg 19 wordt het veenlandschap hersteld door een bedrijf met bedrijfsbebouwing te saneren. In de plaats hiervan wordt het perceel bestemd voor weidegebied zonder bebouwing. Hiermee wordt verrommeling tegengegaan.

Conclusie
De planontwikkeling past binnen de transformatiegedachte van het sierteeltconcentratiegebied door een clustering van 4 (bedrijfs)woningen mogelijk te maken aan de rand van het teeltgebied. Hiermee wordt ingespeeld op nieuwe beleidsontwikkelingen om bedrijfswoningen niet langer mogelijk te maken bij een sierteeltgebied, maar deze clustergewijs te concentreren in gebieden aan de rand van het teeltgebied, zonder dat bestaande bedrijven worden beperkt in hun bedrijfsvoering. Deze ontwikkeling past binnen de visie van de Stichting Greenport Regio Boskoop.

Figuur 5: Links uitsnede Laag van de cultuur- en natuurlandschappen.

3.2.2 Omgevingsverordening Zuid-Holland

Provinciale Staten van Zuid-Holland hebben op 20 februari 2019 de Omgevingsverordening Zuid-Holland vastgesteld. In deze verordening zijn alle regels voor de fysieke leefomgeving van het bestaande provinciale omgevingsbeleid samengevoegd. Voor zover relevant worden deze hieronder toegelicht.

Ladder voor duurzame verstedelijking
De in het Besluit ruimtelijke ordening opgenomen Ladder voor duurzame verstedelijking is opgenomen in artikel 6.10 van de Omgevingsverordening. Op grond van dit artikel dient een bestemmingsplan waarin een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk wordt gemaakt te voldoen aan artikel 3.1.6 van het Besluit ruimtelijke ordening. Indien in de behoefte aan de stedelijke ontwikkeling niet binnen het bestaand stads- en dorpsgebied kan worden voorzien en voor zover daarvoor een locatie groter dan 3 hectare nodig is, wordt gebruik gemaakt van locaties die zijn opgenomen in het Programma ruimte.

Toetsing aan ladder voor duurzame verstedelijking
Dit bestemmingsplan maakt 4 (bedrijfs)woningen mogelijk, waarvan er al zijn toegestaan in bestaande (te schrappen) bouwvlakken van sierteeltbedrijven en twee met toepassing van de ruimte voor regeling. Er is geen sprake van een ruimtelijke ontwikkeling als bedoeld in de Ladder, omdat het hier moet gaan om een ruimtelijke ontwikkeling van enige omvang. Zo blijkt uit de Uitspraak Weststellingerwerf (ABRvS 18-12-2013, 201302867/1/R4) dat het rechtstreeks bestemmen van drie woningen en het mogelijk maken van nog eens drie woningen middels een wijzigingsbevoegdheid in een bestaand lint geen stedelijke ontwikkeling is. Gelet op de kleinschalige woningbouw is de Afdeling van oordeel dat de plannen niet voorzien in een woningbouwlocatie. Gesteld kan worden dat de gebruiksmogelijkheden van deze planherziening te kleinschalig is om onder het regime van artikel 3.1.6 lid 2 Bro te vallen, waarin de Ladder voor duurzame verstedelijking is opgenomen. Toetsing aan de Ladder is derhalve niet nodig.
Vanuit een goede ruimtelijke ordening is deze ontwikkeling inpasbaar, omdat een passende vervolgfunctie op een vrijkomend kleinschalig en niet toekomstbestendig sierteeltbedrijf mogelijk wordt gemaakt door een transformatie naar een clustering van enkele bedrijfswoningen en aanvullend twee woonkavels in het kader van de ruimte voor ruimteregeling. Hiermee wordt vermeden dat er verspreid liggende woonkavels ontstaan, die beperkingen met zich meebrengen voor nabijgelegen agrarische (sierteelt)bedrijven. De woningen worden landschappelijk ingepast.

Ruimtelijke kwaliteit
Op grond van artikel 6.9, lid 1 van de Omgevingsverordening (Ruimtelijke kwaliteit) kan een bestemmingsplan voorzien in een nieuwe ruimtelijke ontwikkeling, onder de volgende voorwaarden ten aanzien van ruimtelijke kwaliteit:

• a. de ruimtelijke ontwikkeling past binnen de bestaande gebiedsidentiteit, voorziet geen wijziging op structuurniveau, past bij de aard en schaal van het gebied en voldoet aan de relevante richtpunten van de kwaliteitskaart (inpassen);
• b. als de ruimtelijke ontwikkeling past binnen de bestaande gebiedsidentiteit, maar wijziging op structuurniveau voorziet (aanpassen), wordt deze uitsluitend toegestaan mits de ruimtelijke kwaliteit per saldo ten minste gelijk blijft door:
  • 1. zorgvuldige inbedding van de ontwikkeling in de omgeving, rekening houdend met de relevante richtpunten van de kwaliteitskaart, en
  • 2. het zo nodig treffen van aanvullende ruimtelijke maatregelen zoals bedoeld in het derde lid.
• c. als de ruimtelijke ontwikkeling niet past binnen de bestaande gebiedsidentiteit (transformeren), wordt deze uitsluitend toegestaan mits de ruimtelijke kwaliteit van de nieuwe ontwikkeling is gewaarborgd door:
  • 1. een integraal ontwerp, waarin behalve aan de ruimtelijke kwaliteit van het gehele gebied ook aandacht is besteed aan de fysieke en visuele overgang naar de omgeving en de fasering in ruimte en tijd, alsmede rekening is gehouden met de relevante richtpunten van de kwaliteitskaart, en
  • 2. het zo nodig treffen van aanvullende ruimtelijke maatregelen zoals bedoeld in het derde lid.

Toelichting Omgevingsverordening
Het kwaliteitsbeleid gaat uit van 'ja, mits': ruimtelijke ontwikkelingen zijn mogelijk, met behoud of verbetering van de ruimtelijke kwaliteit en geldt in principe voor het grondgebied van de gehele provincie, dat wil zeggen zowel de groene ruimte als de bebouwde ruimte. De provincie hanteert hier het handelingskader ruimtelijke kwaliteit: een benadering die enerzijds onderscheid maakt in drie soorten ruimtelijke ontwikkelingen (nieuwe bebouwing of nieuw gebruik van grond of bebouwing) naar gelang hun impact op de omgeving en anderzijds de realisatie van bepaalde soorten ruimtelijke ontwikkelingen uitsluit in gebieden met een bepaalde beschermingscategorie. Dit betekent dat ruimtelijke ontwikkelingen 1) moeten passen binnen de bestaande gebiedsidentiteit en 2) moet voldoen aan de relevante richtpunten van de Kwaliteitskaart. Als een ontwikkeling niet past bij de aard en/of de schaal van het gebied zijn ontwerpoptimalisaties, inpassingsmaatregelen of aanvullende ruimtelijke maatregelen nodig om de ruimtelijke kwaliteit te behouden of te verbeteren.

Toetsing aan ruimtelijke kwaliteit
Op de Kwaliteitskaart is het plangebied aangeduid als 'sierteelt op veen'. Als richtpunten wordt onder andere het volgende aangehouden:

• De structurerende watergangen (zichtsloten) worden niet gedempt en resterende windakkers blijven behouden.
• Schaalvergroting wordt gebaseerd op de historische copeverkaveling.
• Ontwikkelingen in de rand van het sierteeltgebied dragen bij aan goede overgangskwaliteit naar het omliggend veenweide- en droogmakerijenlandschap.

Door intensivering van de sierteelt verandert het gebied. Er is een toename van kassen en steeds meer sloten worden gedempt. De uitdaging zit in de combinatie van een rendabele bedrijfsvoering voor de sierteelt met respect voor de gebiedseigen karakteristieken. Belangrijke kenmerken van dit gebied zijn de structurerende watergangen (ofwel zichtsloten), windakkers en doorzichten, kavelrichting en –structuur, waarbij de ontginningslinten nog steeds herkenbaar zijn als lint. Nieuwe ontwikkelingen dragen bij aan het contrast tussen het besloten, kleinschalige karakter van de sierteelt enerzijds en het omliggende open veenweidelandschap anderzijds. Schaalvergroting wordt gebaseerd op de historische copeverkaveling.

Als gevolg van de schaalvergroting zijn sierteeltbedrijven met een omvang van 1 ha of minder niet meer toekomstbestendig. Voorbeelden hiervan zijn de sierteeltbedrijven tussen Elzenbroek 1 en 3 met een oppervlakte van afgerond 5.800 m² en Elzenbroek 6 met een oppervlakte van 5.862 m². Het plangebied ligt aan de rand van het sierteeltconcentratiegebied. In de directe omgeving zijn alleen kleine bedrijven gevestigd die geen toekomstperspectief hebben. Zij hebben dan ook geen interesse in de vrijkomende sierteeltkavels. Daarbij komt dat de bereikbaarheid slecht is, omdat de Elzenbroek een doodlopende/ smalle weg is waar geen zwaar transportverkeer mogelijk is.

Door in nieuwe bestemmingsplannen niet langer nieuwe bedrijfswoningen bij sierteeltbedrijven mogelijk te maken bestaat de behoefte om dit anderszins op te lossen door deze bij voorkeur te clusteren in gebieden grenzend aan het sierteeltconcentratiegebied. Een dergelijke planaanpassing sluit aan bij de gebiedsidentiteit, omdat in de linten al veel woningen staan. De woningen worden landschappelijk ingepast, zodat zij zich voegen in de bestaande structuur. Dit betekent dat sprake is van inpassing, waarbij de bestaande gebiedskenmerken en kwaliteiten in stand worden gehouden.

Voor compensatiewoningen gelden aanvullende ruimtelijke maatregelen. Deze mogen pas worden gebouwd, nadat is aangetoond dat de ruimtelijke kwaliteit per saldo niet afneemt. Hierbij moet worden gedacht aan duurzame sanering van leegstaande bebouwing, kassen en/of boom- en/of sierteelt elders in het buitengebied overeenkomstig de ruimte voor ruimteregeling.
Door sanering van sierteeltgronden en voormalige (agrarisch) bedrijfsbebouwing in het plangebied kunnen naast clustering van 2 bedrijfswoningen ook 2 compensatiewoningen mogelijk worden gemaakt overeenkomstig de opgave in paragraaf 2.5.

 

Boom- en sierteeltgebied
Op grond van artikel 6,16 van de Omgevingsverordening mogen bedrijven met boom- en sierteelt zich alleen vestigen in het concentratiegebied zoals opgenomen in 'Kaart 11 Greenports'. Het plangebied tussen Elzenbroek 1 en 3 ligt aan de rand van het teeltgebied, zoals opgenomen in kaart 11.

Toetsing aan Boom- en sierteeltgebied
De Greenport regio Boskoop is één van de zes grote tuinbouwclusters van Nederland die de status van Greenport hebben. Deze Greenports vertegenwoordigen een grote economische waarde voor ons land, internationaal en een centrumpositie in de Nederlandse land- en tuinbouw. De laatste jaren heeft het gebied te lijden gehad onder de economische crisis en door de ruimtelijke beperkingen van het gebied. Een van de ruimtelijke beperkingen is het verspreid realiseren van (bedrijfs)woningen in het gebied. Hierdoor wordt de bedrijfsvoering van sierteeltbedrijven belemmerd. Het plangebied Elzenbroek 1-3 bestaat uit een verouderd sierteeltbedrijf van ongeveer 5.800 m². Het sierteeltbedrijf aan de Elzenbroek 6 heeft ongeveer eenzelfde omvang. Bedrijven van deze omvang zijn niet meer interessant zijn voor schaalvergroting door andere bedrijven. De percelen zijn daardoor niet meer geschikt als sierteeltfunctie. Door herstructurering van deze percelen vindt enerzijds sanering van bebouwing plaats en ontstaat er anderzijds in het boom- en sierteeltgebied meer ruimte voor schaalvergroting. Deze herstructurering leidt hierdoor 'per saldo' tot een versterking van de boom- en sierteeltfunctie in het sierteeltconcentratiegebied. Op het restperceel aan Elzenbroek 1-3 kan clustergewijs een beperkt aantal woningen worden gerealiseerd. Dit zorgt voor een verbetering van de kwaliteit van het (sierteelt)gebied door onder andere de bouwrechten van twee bedrijfswoningen te verplaatsen naar het onderhavige plangebied. Samenvattend zijn de volgende punten van belang:

• a. twee percelen die niet meer geschikt zijn voor de sierteelt worden geherstructureerd, waardoor per saldo een verbetering voor het boom- en sierteeltgebied plaatsvindt;
• b. de bereikbaarheid van het plangebied is matig tot slecht over deze smalle weg;
• c. er verdwijnt slechts een beperkt deel van het sierteeltgebied (5.800 m² tussen Elzenbroek 1-3 en 5.862 m² achter Elzenbroek 6);
• d. onderhavige aanpak maakt het mogelijk om een beperkt aantal woningen clustergewijs te realiseren in plaats van verspreid liggende woningen in het buitengebied. Dit verbetert de ruimtelijke kwaliteit in het gebied.

Gelet op voorgaande kan geconcludeerd worden dat herstructurering en benutting van twee restpercelen aan de rand van het concentratiegebied mogelijk is, zonder dat de begrenzing van het boom- en sierteeltgebied op kaart 11 ter discussie staat. Dit is mogelijk met gebruikmaking van de in artikel 6,16, lid 6 opgenomen afwijkingsmogelijkheid om bestaande bebouwing of functies toe te laten, anders dan bedrijven als bedoeld in het eerste lid, alsmede beperkte uitbreiding daarvan of wijziging naar een andere functie, mits aangetoond is dat geen onevenredige aantasting plaatsvindt van de omvang en de bruikbaarheid van het boom- en sierteeltgebied.

Conclusie
Kleinschalige sierteeltbedrijven hebben geen toekomstperspectief in de Greenport Regio Boskoop. Wanneer overname van deze bedrijven niet tot de mogelijkheden behoort dienen bij voorkeur in het overgangsgebied tussen het sierteeltconcentratiegebied en het veenweidegebied passende vervolgfuncties mogelijk te worden gemaakt.
Als gevolg van gewijzigde beleidsontwikkelingen worden nieuwe bedrijfswoningen in komende herzieningen van het bestemmingsplan niet langer toegestaan. Om toch te kunnen voorzien in voldoende bedrijfswoningen in de nabijheid van bestaande bedrijven is het wenselijk om deze te clusteren, bij voorkeur aan de rand van het concentratiegebied. Dit biedt tevens mogelijkheden om twee compensatiewoningen mogelijk te maken overeenkomstig de opgave in paragraaf 2.5. Gelet op de toekomstige situatie van het teeltgebied is deze herstructurering naar een clustering van enkele (bedrijfs)woningen een passende vervolgfunctie, waarbij gelijktijdig de bestemming 'Bedrijf' in het deelgebied achter Randenburgseweg 19 wordt gewijzigd in Agrarisch zonder bebouwing.

Deze bestemmingswijziging aan de rand van het concentratiegebied is qua aard en schaal passend te beschouwen. Dit betekent dat sprake is van 'inpassing', zodat aanvullende maatregelen op het vlak van ruimtelijke kwaliteit niet nodig zijn voor dit plan. De bruikbaarheid, duurzaamheid én belevingswaarde van het veenlandschap blijven ondanks deze bestemmingswijziging intact. Gelet op het vorenstaande kan worden gesteld dat er geen strijd is met de provinciale belangen.

3.2.3 Gebiedsprofiel Greenportregio Boskoop

Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland hebben voor de Greenportregio Boskoop op 15 juli 2014 een gebiedsprofiel vastgesteld. Een gebiedsprofiel omvat een beschrijving van karakteristieken (wat is er), ontwikkeling (wat speelt er), kwaliteiten (wat is waardevol) en ambitie (wat willen we) van het landschap van het betreffende gebied. Het gebiedsprofiel is in samenwerking met gemeenten en andere overheden en gebiedspartners opgesteld als gezamenlijke basis voor de ruimtelijke kwaliteit van dit gebied.
Het gebiedsprofiel is een handreiking om de kwaliteit van plannen en ontwikkelingen te stimuleren om zo de ruimtelijke kwaliteit te behouden of te versterken. Het gebiedsprofiel bevat een schat aan informatie die gebruikt kan worden om te bepalen met welke kwaliteiten het wenselijk is rekening te houden bij ruimtelijke ontwikkelingen. Het gebiedsprofiel is de basis voor het plannen met kwaliteit. Elke ontwikkeling vraagt uiteindelijk om maatwerk.
Uit de koppeling van de karakteristieken en kwaliteiten met de ontwikkelingen volgt de ambitie die sturend is voor de uitwerking van de themakaarten van dit gebiedsprofiel. Het gaat bij dit ambitiebeeld niet om een nieuwe visie op de Greenportregio Boskoop. Als geheel komt uit de karakterisering en de schets van de ontwikkelingen het volgende ruimtelijke ambitiebeeld naar voren voor de linten als structuurdragers.

Sierteeltcentrum
Het beeld van de regio Boskoop wordt bepaald door de teelten aan weerszijden van de Gouwe. Op de smalle, langgerekte kavels worden in de open lucht overwegend sierheesters, coniferen en vaste planten geteeld. De grotere, meer ruimte vragende gewassen, zoals laanbomen, zijn naar elders verdwenen. Door de komst van trein en (vracht)auto werd het vervoer over water te ingewikkeld en daarmee te tijdrovend. Er werd drainage aangelegd om het overtollige water af te voeren en er werden veel sloten gedempt. Smalle kwekerijen konden worden samengevoegd en ontsloten door nieuwe wegen.
Na de oorlog ontstond de pot- en containerteelt, waardoor de teelt minder afhankelijk was van locaties met veengrond. Ook werd het mogelijk het hele jaar door te leveren. Er volgde een enorme expansie van het kwekerijgebied, maar ook van infrastructuur en bebouwing. Oude linten verdichtten en nieuwe linten werden aangelegd. Het dorp aan de Gouwe werd uitgebreid, verspreid op de smalle, incidenteel vrijkomende kavels rondom de kern en later met uitleglocaties in de aangrenzende droogmakerij. Bovendien neemt in deze periode het aantal kassen en grote opslagloodsen sterk toe. Het gebied met boomkwekerijen is sinds de jaren ‘90 van de vorige eeuw vrijwel gelijk gebleven. Door de ligging in het Groene Hart is de Greenportregio Boskoop gebonden aan een planologische contour. Dit heeft geleid tot een toename van bebouwing en verharding binnen het sierteeltgebied. Aan de randen van het gebied is de contour op veel plekken duidelijk zichtbaar door de scherpe overgangen naar het omliggende veenweidegebied. De groei heeft tot gevolg dat het (vracht)verkeer van en naar de kwekerijen fors is toegenomen. De bestaande wegen zijn daarop niet berekend. Veel doorgaande wegen zijn te smal of lopen dwars door woongebieden.

Ontwikkelingen
De afgelopen jaren heeft de regio gezamenlijk gewerkt aan een agenda voor de toekomst. De uitkomsten daarvan zijn onder meer vastgelegd in de Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport Regio Boskoop. De ambitie van de Structuurvisie ligt in een sterke, duurzame en beleefbare Greenport in een leefbare omgeving. Dit vertaalt zich naar de volgende vier belangrijke ruimtelijke transformaties:

• De schaalvergroting en modernisering van de sierteelt
• De kwalitatieve en kwantitatieve wateropgave
• Toename van logistiek en een betere bereikbaarheid
• Verbetering van de (be)leefbaarheid

De in de structuurvisie ingezette lijnen worden in de komende tijd uitgewerkt. Daarbij wordt herstructurering van het sierteeltgebied als een van de belangrijkste aspecten aangemerkt. Hieronder wordt ingegaan op de wijze waarop de transformaties zich ruimtelijk zullen vertalen en daarmee van invloed zijn op het beeld van het gebiedsprofiel.

Schaalvergroting en modernisering van de sierteelt
De Greenport is van nationaal belang en heeft een internationale reikwijdte en uitstraling. In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR, 2012) is Boskoop aangewezen als één van de zes Greenport regio’s in Nederland, als ruimtelijk-economisch concentratiegebied voor de sierteelt. Om deze centrumfunctie te kunnen behouden en uit te bouwen moet het gebied fors moderniseren en is bundeling en concentratie van de sierteeltbedrijven noodzakelijk. Daarvoor is een zekere schaalvergroting nodig, maar met behoud van de identiteit. Met de Pilot Duurzaam Zuidwijk is een methodiek ontwikkeld voor deze herstructureringsopgave. Naast spelregels en kaders voor het pilotgebied, is de collectieve aanpak één van de belangrijkste uitkomsten.

De kwalitatieve en kwantitatieve wateropgave
Kenmerkend voor het veengebied is de geringe drooglegging. Hierdoor is het waterpeil weinig flexibel. In droge periodes wordt water ingelaten vanuit de Gouwe en de Oude Rijn. In hevige neerslagperiodes treedt lokaal wateroverlast op. Ook de waterkwaliteit voldoet niet aan de normen. Een grootschalige planmatige herstructurering zou kansen bieden om het waterbeheer duurzaam in te richten. Daarbij ligt de nadruk op het vergroten van de doorstroming, het verbeteren van de waterkwaliteit en de zorg voor voldoende goed water. Door bijvoorbeeld te baggeren, de aanleg van eigen watervoorzieningen en waar mogelijk natuurvriendelijke oevers. Uitbreiding van het huidige areaal oppervlaktewater is in principe niet vereist, maar wel nodig als het verhard oppervlak zich uitbreidt. Slootdempingen en nieuwe bebouwing in het kader van schaalvergroting moeten dan ook volledig worden gecompenseerd.

Toename van logistiek en een betere bereikbaarheid
Investeren in de infrastructuur is onontbeerlijk voor een bereikbare Greenport. De interne ontsluitingsstructuur aan weerszijden van de Gouwe moet op orde worden gebracht, maar ook de aansluiting op de N11 en A12. De oostelijke rondweg is begin 2014 grotendeels opgeleverd. Tot slot is er behoefte aan een snellere oost-west verbinding over de Gouwe, waardoor de bestaande passages kunnen worden verluwd.

Verbetering van de (be)leefbaarheid
Bij de ontwikkeling van Greenportregio Boskoop ligt de nadruk op het versterken van de leefbaarheid van het gebied. De doelstelling is om de aantrekkelijkheid van het kenmerkende, veelkleurige productielandschap van de Greenport te versterken. Dit wordt gedaan door het behouden en versterken van de huidige kwaliteiten van het gebied, het meer zichtbaar en beleefbaar maken van de Greenport en door uitbreiding van het recreatieve netwerk in de vorm van robuuste, groene verbindingen van het Bentwoud naar Reeuwijk en tussen de woonkernen, Bentwoud en het omliggende veenweidegebied.

Ambitiebeeld
Uit de koppeling van de karakteristieken en kwaliteiten met de ontwikkelingen volgt de ambitie die sturend is voor de uitwerking van de themakaarten van dit gebiedsprofiel. Het gaat bij dit ambitiebeeld niet om een nieuwe visie op de Greenportregio Boskoop. Als geheel komt uit de karakterisering en de schets van de ontwikkelingen het volgende ruimtelijke ambitiebeeld naar voren:

• Greenport op veenlandschap
• Bereikbaar en leefbaar Boskoop, Waddinxveen en Greenport
• Linten als structuurdragers
• Een duurzame en beleefbare water- en groenstructuur

Ad Greenport op veenlandschap
De Greenport is gelegen in het karakteristieke veenweide landschap en heeft een heel eigen karakter. De schaalvergroting en modernisering van de sierteelt vragen om een herstructurering van het gebied. Deze herstructureringsopgave biedt kansen voor het realiseren van economisch rendabele bedrijven in een aantrekkelijke omgeving. De ambitie is om de Greenport te ontwikkelen met oog voor de huidige kenmerken en kwaliteiten. Dit kan door bestaande landschappelijke en cultuurhistorische kenmerken, zoals de verkavelingsstructuur en het slotenpatroon te gebruiken bij nieuwe ontwikkelingen. De randen van de Greenport vragen daarbij om bijzondere aandacht, waarbij het gaat om aantrekkelijke overgangen van het sierteeltgebied naar de omgeving en het realiseren van duidelijke entrees. Deze ambitie is onder andere uitgewerkt in de themakaart ‘Sierteelt veenlandschap’.

Sierteelt veenlandschap
Het plangebied maakt onderdeel uit van het sierteelt veenlandschap. In het unieke veengebied van Boskoop wordt het landschapsbeeld al van oudsher door boomkwekerijen bepaald. De Slagenverkaveling met een halfopen karakter is kenmerkend voor deze veenontginning. In het zuiden van Boskoop is de kavelrichting oost-west en in het noorden zijn de kavels noord-zuid georiënteerd. Het gebied heeft een waterrijk karakter door de brede, steeds weer opnieuw uitgegraven kavelsloten en de vele dwarssloten. De sloten hebben harde oeverbeschoeiingen, waardoor strakke lijnen van de verkaveling worden geaccentueerd. Het veen is gevoelig voor bodemdaling en de waterbeheersing luistert nauw. Het oudste deel van het kwekersgebied is kleinschalig en er komen kenmerkende houtakkers voor. De randen van de sierteelt op het bovenland en de veel lager gelegen open droogmakerijen vormen een bijzonder contrast. De ambities van het gebiedsprofiel richten zich onder andere op:

• Ontwikkelingen noodzakelijk voor een duurzame bedrijfsvoering van de sierteelt vinden plaats met respect voor de gebiedseigen karakteristieken. Gekenmerkt door het verkavelingspatroon en verkavelingsrichting, linten, hoofdwatergangen en zichtsloten.
• Behoud van de ontginningslinten als herkenbare landschappelijke structuurdrager van het veenlandschap en begrenzing van poldereenheden.
• Bewaren van het karakteristieke verkavelingspatroon, waarbij lengtesloten als beeldbepalend worden beschouwd. Lengtesloten zijn de sloten in de lengterichting van de kavel, haaks op de ontginningslinten.
• Bij schaalvergroting ligt de breedte van de kavel maximaal tussen de 110 en 120 meter, gebaseerd op de oorspronkelijke uitgiftebreedte ten tijde van de cope-ontginning.

Toetsing planinitiatief aan Gebiedsprofiel
Het deelgebied aan de Elzenbroek tussen 1-3 ligt aan een rand van het sierteeltfront. De overgang van het besloten sierteeltgebied naar het veenweidegebied wordt gekenmerkt door de brede sloten, haaks op de ontginningslinten. De rand kent een karakteristieke half open lintbebouwing. De geringe kavelbreedte en grootte van het perceel maken het niet mogelijk sierteeltactiviteiten te kunnen voortzetten.
De veranderende landschappelijke dynamiek aan de Elzenbroek krijgt een opwaardering, omdat in onbruik geraakte agrarische bedrijfsbebouwing wordt gesaneerd. Een rendabele bedrijfsvoering voor de sierteelt is hier niet meer mogelijk. Het verkavelingspatroon blijft in stand, waarbij de aan weerszijden gelegen brede watergangen behouden blijven. Deze transformatie naar 4 woonkavels in het overgangsgebied richting het veenweidegebied brengt een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit met zich mee. Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan een strategie van 'behoud, herstel en ontwikkeling': behoud van het kavelpatroon en bestaande watergangen, zonder de openheid aan te tasten en 'het gebied op slot te zetten' (ontwikkeling). Het tegengaan en saneren van verrommeling heeft hier prioriteit. Deze nieuwe ontwikkeling draagt bij aan het contrast tussen het half open landschap van de sierteelt enerzijds en het omliggende open veenweidelandschap anderzijds.

Conclusie
De landschappelijke dynamiek aan de Elzenbroek wordt als gevolg van deze wijziging verbeterd. Twee verouderde sierteeltbedrijven maken plaats voor een passende vervolgfunctie met behoud van het verkavelingspatroon en de waterstructuur. De wijziging is mogelijk op grond van artikel 6.16, lid 5 van de Omgevingsverordening, omdat en er geen andere passende/ reële gebruiksmogelijkheden zijn.
Per saldo wordt het veenlandschap niet onevenredig aangetast, zodat de ruimtelijke- en beeldkwaliteit gelijk blijft. De nieuwe functie wordt landschappelijk ingepast. Mitsdien kan worden voldaan aan de provinciale belangen met betrekking tot de in dit bestemmingsplan mogelijk te maken transformatie naar 4 (bedrijfs)woningen.

3.3.1 Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport Boskoop

De Greenport regio Boskoop - het netwerk van bedrijven in de boomsierteelt - heeft een echte centrumpositie. Om die positie te kunnen vasthouden en uit te bouwen, hebben de betrokken gemeenten met overtuiging gekozen voor de ontwikkeling van de Greenport.
De Intergemeentelijke Structuurvisie (afgekort ISV) is gemaakt om de ruimtelijke keuzes in samenhang te kunnen bepalen. Het ISV heeft de gemeenteraad van Bodegraven-Reeuwijk op 16 maart 2011 vastgesteld. Kernbegrippen zijn: compactheid, bereikbaarheid en duurzaamheid. De ruimtelijke ontwikkelingen binnen de Greenport Boskoop worden al langer beperkt door het ruimtelijk beleid in het Groene Hart. Mede daardoor is een achterstand ontstaan. Nieuwe ontwikkelingen moeten in balans met de omgeving plaatsvinden. Daarnaast zijn aanzienlijke investeringen in de infrastructuur nodig. Als gevolg van de aanwijzing als Greenport zal er ook schaalvergroting plaatsvinden. Een sterke Greenport wordt bereikt door de centrumfunctie te versterken, de eigen identiteit te versterken en door een betrouwbare bereikbaarheid te waarborgen.
Binnen de Greenport wordt ruimte geboden voor faciliteiten en activiteiten die direct en indirect van belang zijn. De Greenport moet duurzaam zijn, met een efficiënt en intensief gebruikt teeltgebied. Binnen de contour hebben bedrijven de mogelijkheid tot intensivering, schaalvergroting en verruiming van het glasareaal. Intensivering is van belang met het oog op de ruimtebehoefte bij siertelers. Tevens moet het huidige boomsierteeltgebied (binnen de contour) optimaal zijn benut voordat tot uitbreiding wordt overgegaan.
Daarnaast moet de Greenport beleefbaar zijn, een uitstraling krijgen die aantrekkelijk is voor inwoners en bezoekers van het Groene Hart. Op die manier vormt de Greenport een schakel tussen de stedelijke gebieden en het open veenweidegebied. De leefbaarheid van de omgeving wordt vergroot door verkeersoverlast te voorkomen, mede dankzij de voorgenomen infrastructurele verbeteringen. Door herstructurering en schaalvergroting zal de vraag naar het omzetten van bedrijfswoningen naar een woonbestemming stijgen.

Conclusie
In de structuurvisie wordt aangegeven dat herstructurering van het gebied als gevolg van schaalvergroting belangrijk is. Het onderhavige plan draagt bij aan deze doelstelling. Door het clusteren van de woningen op een vrijkomende sierteeltkavel wordt bijgedragen aan de herstructurering van het gebied. In Greenportverband worden de mogelijkheden onderzocht om tot een structurele aanpassing van de regelgeving op dit onderdeel te komen. Het plan levert een bijdrage aan de leefbaarheid van de Greenport. Het plan is in overeenstemming met de uitgangspunten van de structuurvisie.

Figuur 6: Visiekaart 2020 ISV Greenport regio Boskoop, waarin het gebied is aangeduid als boomsierteeltgebied.

3.4.1 Structuurvisie 'Vitaliteit in het Reeuwijkse Land 2013-2020'

De gemeenteraad van Bodegraven-Reeuwijk heeft op 9 oktober 2013 de structuurvisie 'Vitaliteit in het Reeuwijkse Land 2013-2020' vastgesteld. Deze visie vervangt de door de gemeenteraad van Reeuwijk op 27 april 2009 vastgestelde Structuurvisie.
Bij het opstellen van de structuurvisie is de inhoud van de Structuurvisie Reeuwijk (2009) als uitgangspunt gehanteerd. Hierin zijn relevante gewijzigde (beleids)nota's en documenten van andere overheidsinstanties verwerkt. Tevens is de structuurvisie aangepast aan de gewijzigde wet- en regelgeving. De visie bevat een thematische benadering en een uitvoeringsparagraaf met projectenlijst. Door onder andere het opnemen van een uitvoeringsparagraaf voldoet de structuurvisie aan gewijzigde wetgeving en op basis van deze paragraaf vindt kostenverhaal bij ruimtelijke ontwikkelingen plaats.
De gemeente wil beschikken over een concurrerend aanbod van woon- en werklocaties, maar ook over een aantrekkelijke openbare ruimte en een winkelaanbod, waar de bewoners zich in vele opzichten thuis voelen.

Vitaal en beleefbaar platteland
Een belangrijke kernkwaliteit van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk is de centrale ligging in het Groene Hart. Het open slagenlandschap is kenmerkend voor het landelijk gebied het Reeuwijkse Land. Het platteland en de agrarische sector bepalen daarmee niet alleen in belangrijke mate de identiteit van het Reeuwijkse Land, maar zijn ook van groot natuur-, cultuurhistorisch-, economisch- en recreatief belang. De gemeente wil de agrarische functie -als drager van de cultuurhistorische, landschappelijke en natuurlijke waarden behouden en leidend laten zijn voor het inpassen van ruimte vragende functies. Verder zijn ook het Reeuwijkse Plassengebied, Reeuwijkse Hout en sierteeltgebied unieke gebieden in het Reeuwijkse Land waarbij elk deelgebied een eigen karakter heeft.

Zorgvuldige inpassing vrijkomende sierteeltbedrijven
Ondanks de relatief gunstige bedrijfsstructuur in het gebied zullen in de komende jaren als gevolg van de toenemende schaalvergroting kleine sierteeltbedrijven worden gesaneerd, omdat deze bedrijven niet langer toekomstbestendig zijn. Voor vrijkomende sierteeltbedrijven zal in de toekomst zorgvuldig worden nagegaan welke vervolgfuncties toegestaan kunnen worden, zodanig dat de omringende (agrarische) bedrijven niet in hun ontwikkeling belemmerd worden (milieu, ontsluiting). In dit kader kan onder andere worden gedacht aan clustering van (bedrijfs)woningen, omdat vanuit de sierteeltsector is aangegeven dat nieuwe bedrijfswoningen niet langer wenselijk zijn bij sierteeltbedrijven. De nieuwe bebouwing en nieuwe functies moeten passen in de huidige karakteristiek van het type landschap en dienen derhalve qua hoofdopzet, detaillering, inrichting van het perceel en materiaalgebruik te worden afgestemd op de karakteristieke kenmerken van het buitengebied.

Conclusie
Deze planontwikkeling wordt niet genoemd in de Structuurvisie, omdat op perceelsniveau geen uitspraken worden gedaan. Gesteld kan worden dat deze planontwikkeling in overeenstemming is met de uitgangspunten van de Structuurvisie, omdat er sprake is van een passende vervolgfunctie in het overgangsgebied van het concentratiegebied naar het veenlandschap. Hierbij is mede in ogenschouw genomen dat de bereikbaarheid van de sierteeltbedrijven aan de Elzenbroek matig is.
Op de bij de Structuurvisie behorende visiekaart is het plangebied aangeduid als sierteelt in het buitengebied (zie figuur 7). Het slopen van (agrarische) bedrijfsbebouwing en het saneren van twee sierteeltbedrijven geeft per saldo een kwaliteitsimpuls, omdat sprake is van een passende vervolgfunctie door (bedrijfs)woningen in het plangebied te clusteren achter een bestaand bebouwingslint ten behoeve van de sierteelt. Hierdoor wordt de druk verminderd om bedrijfswoningen toe te staan bij bestaande sierteeltbedrijven. De planontwikkeling is in overeenstemming met de uitgangspunten van de Structuurvisie.

Figuur 7: Structuurvisie.

3.4.2 Welstandsbeleid

De gemeenteraad van Bodegraven-Reeuwijk heeft op 15 februari 2017 een nieuwe Welstandsnota vastgesteld. Deze is op 15 augustus 2017 in werking getreden. Voor elk welstandsgebied is het gewenste welstandsniveau aangegeven om met een minimum aan regels de kwaliteit van de omgeving te regelen. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen verschillende niveaus van welstand.

• soepel welstandsniveau
  De meeste bebouwing heeft een soepel welstandsniveau. Het betreft hier de woongebieden, bedrijventerreinen en groen en parken. Bouwplannen in deze gebieden doen in principe geen afbreuk aan de basiskwaliteit van de openbare ruimte. Dit betekent dat bouwplannen aan achterkanten als deze beperkt zichtbaar zijn vanuit de openbare ruimte, zeer beperkt worden getoetst.
• Gewoon welstandsniveau
  Het landelijk gebied van Bodegraven-Reeuwijk heeft een gewoon welstandsniveau. Hier ligt de lat vanwege de landschappelijke kwaliteit en het belang voor het aanzien van de gemeente wat hoger dan in de gebieden met een soepel welstandsniveau. Het uiterlijk van de bebouwing mag geen obstakel zijn voor de beleving van het gebied.
• Bijzonder welstandsniveau
  Het oude centrum van Bodegraven, de oude dorpskernen, de linten langs de Oude Rijn en het plassengebied hebben een bijzonder welstandsniveau. Hier is inspanning ten behoeve van het behoud en de versterking van de ruimtelijke kwaliteit op zijn plaats.
• Vrij
  Gezien het karakter van volkstuinen en de beperkte invloed van de aanwezige bebouwing op de omgeving zijn volkstuincomplexen welstandvrij.

Het plangebied maakt onderdeel uit van een gewoon welstandsniveau in het landelijk gebied. Hier ligt de lat vanwege de landschappelijke kwaliteit en het belang voor het aanzien van de gemeente wat hoger dan in de gebieden met een soepel niveau. Het uiterlijk van de bebouwing mag geen obstakel zijn voor de beleving van het gebied. Uitgangspunt is dat bouwplannen afgestemd zijn op de gebiedskwaliteit en de beleving van het landschap niet in de weg staan.
Aan de in de Welstandsnota opgenomen criteria betreffende ligging in de omgeving, massa en detaillering zal worden voldaan. Het definitieve bouwplan zal aan de welstandscommissie (de stichting Dorp, Stad en Land) om advies worden voorgelegd.

Conclusie
De bouwplannen voor 4 (bedrijfs)woningen zullen voldoen aan redelijke eisen van welstand, zoals dat is vastgelegd in de Welstandsnota Bodegraven-Reeuwijk 2017.

3.4.3 Duurzaamheid

De gemeenteraad van Bodegraven-Reeuwijk heeft op 19 april 2017 het 'Actieplan 2017-2021 klimaatneutraal Bodegraven-Reeuwijk 2035' vastgesteld; een nadere uitwerking van de 'Routekaart Klimaatneutraaal Bodegraven-Reeuwijk 2035'.
De uitdaging om klimaatneutraal te zijn is veelomvattend en moet zijn weerklank krijgen in de keuzes die de gemeente wil maken. De routekaart en het actieplan worden daarom gekenmerkt door de brede, samenhangende aanpak. Daarbij is er oog voor de vele facetten die duurzaamheid raakt. In de routekaart is een tiental thema's opgenomen die in samenhang met elkaar een evenwichtige keuze vinden. De thema's zijn duurzame energie, water, afval, transport, wonen, maatschappelijk vastgoed, economie, voedsel, leefbaarheid en recreatie.
De gemeente heeft in kaart gebracht welke prioriteiten en acties er zijn per thema, die het aannemelijk maken dat zij de komende periode de juiste route volgt om in 2035 klimaatneutraal te zijn. De gemeente focust zich de komende jaren op deze punten, maar sluit niet uit dat additionele onderwerpen ook aandacht vergen. Het is daarbij van belang dat er een balans is tussen effectiviteit en sociaal draagvlak. Bij het kiezen voor de maatregelen is daarom gelet op maatschappelijke, financiële en duurzame overwegingen. Allereerst gaat het er om dat er sociaal draagvlak is en een maatregel een maatschappelijk draagwijdte heeft. Er is daarom gekeken naar de lokale gemeenschap en de mogelijke kansen en belemmeringen. Er is voor deze brede, maar ook lokale aanpak gekozen om zoveel mogelijk aan te sluiten bij de beweging in de samenleving. Op deze manier is er aandacht voor lokale initiatieven en oog voor wat er regionaal gebeurt. Daarnaast moet er steeds een balans zijn tussen de bijdrage aan duurzaamheid, de financiële haalbaarheid en kosteneffectiviteit en het beste moment om een actie te ondernemen.
Niet alle acties die nodig zijn op het gebied van duurzaamheid heeft gemeente in de hand. Klimaatverandering is immers een wereldwijde uitdaging. Een aantal actiepunten ligt in haar invloedssfeer en door in gesprek te zijn met de gemeenschap en de regio, samen te werken met ondernemers en andere partners en initiatieven te faciliteren kan de gemeente soms toch ook op andere gebieden een rol spelen. De uitwerking van de overwegingen over de acties zijn opgenomen in het actieplan.

Conclusie
De nieuwbouwwoningen worden duurzaam gebouwd. De nieuwe woningen worden energie-neutraal gebouwd (NOM) en krijgen geen gasaansluiting. Bij uitwerking van de plannen wordt rekening gehouden met de door de gemeente gehanteerde beleidsuitgangspunten op het gebied van Duurzaam Bouwen, zoals verwoord in het 'Actieplan 2017-2021 klimaatneutraal Bodegraven-Reeuwijk 2035'.

4.2.1 Rijk

Op 10 december 2015 hebben de minister van Infrastructuur en Milieu en de staatssecretaris van Economische Zaken het Nationaal Waterplan 2016 – 2021 (NWP2) vastgesteld. Het NWP2 is het formele rijksplan voor het nationale waterbeleid en is, voor wat betreft de ruimtelijke aspecten, een structuurvisie zoals bedoeld in de Wet ruimtelijke ordening. In de Waterwet is vastgelegd dat het Rijk dit plan eens in de zes jaar actualiseert. Het NWP2 geeft op hoofdlijnen aan welk beleid het Rijk in de periode 2016 - 2021 voert om te komen tot duurzaam waterbeheer. Het NWP2 richt zich op een goede bescherming tegen overstromingen, het voorkomen van wateroverlast en droogte en het bereiken van een goede waterkwaliteit, een duurzaam beheer en goede milieutoestand van de Noordzee en een gezond ecosysteem als basis voor welzijn en welvaart.
In het Nationaal Waterplan zijn de maatregelen benoemd die worden genomen om de verschillende doelen te bereiken. In het Nationaal Waterplan 2016-2021 staan de volgende ambities centraal:

• Nederland blijft de veiligste delta in de wereld;
• Nederlandse wateren zijn schoon en gezond en er is genoeg zoetwater;
• Nederland is klimaatbestendig en waterrobuust ingericht;
• Nederland is en blijft een gidsland voor watermanagement;
• Nederlanders leven waterbewust.

Het waterbeleid zoals geformuleerd in het NWP2 werkt door op provinciaal en regionaal niveau, om zo te komen tot gebiedsgericht beleid. Via het provinciaal en gemeentelijk waterbeleid en het beleid van de waterschappen dient het rijksbeleid zoals geformuleerd in het NWP door te werken tot op bestemmingsplanniveau. De watertoets, die is geregeld in het Besluit ruimtelijke ordening, blijft een belangrijk instrument om de waterbeheerder vroegtijdig bij ruimtelijke planprocessen te betrekken. Daarnaast is in het NWP2 aangegeven dat aandacht moet worden geschonken aan de planologische borging van beschermingszones van primaire waterkeringen, door deze vast te leggen in bestemmingsplannen. Eén en ander is op rijksniveau in het Barro vastgelegd.

4.2.2 Beleid provincie

Op provinciaal niveau heeft de provincie Zuid-Holland het beleid vertaald in het Regionaal waterplan Zuid-Holland 2016-2021. Dit plan bepaalt het waterbeleid. Het gaat om waterveiligheid, waterkwantiteit, waterkwaliteit en een robuust en veerkrachtig watersysteem. In de Omgevingsvisie is veel ruimtelijk waterbeleid geïntegreerd. De visie omvat onder andere het wettelijk verplichte regionale waterplan als genoemd in artikel 4.4 van de Waterwet. Voor de provincie zijn naast de Waterwet (Omgevingswet in 2021) en de Drinkwaterwet ook andere kaders en plannen bepalend en richtinggevend voor het beleid ten aanzien van de drinkwatervoorziening.

Voortgangsnota KRW
In de Voortgangsnota Europese Kaderrichtlijn Water 2016-2021, vastgesteld door PS op 14 oktober 2015, zijn de doelen en maatregelen voor waterkwaliteit van grond- en oppervlaktewater vastgelegd. Deze nota fungeert als een regionaal waterplan conform de Waterwet, voor het thema waterkwaliteit.

Provinciaal Waterplan 2010 - 2015
Een aantal onderdelen van het Provinciaal Waterplan 2010 – 2015 blijft ongewijzigd van kracht. Dit heeft betrekking op een onderdeel van waterveiligheid, water en natuur en vismigratie. In dit Plan staat uitgebreid beschreven hoe de provincie, samen met waterschappen en andere partners, een duurzame en klimaatbestendige delta zal realiseren en behouden, waar het veilig en aangenaam wonen, werken en recreëren is. In het Provinciaal Waterplan zijn de opgaven van de Europese Kaderrichtlijn Water, het Nationaal Bestuursakkoord Water en het Nationale waterplan vertaald naar strategische doelstellingen voor Zuid-Holland. Het Waterplan heeft vier hoofdopgaven:

• 1. Waarborgen waterveiligheid
• 2. Zorgen voor mooi en schoon water
• 3. Ontwikkelen duurzame zoetwatervoorziening
• 4. Realiseren robuust en veerkrachtig watersysteem

In het plan zijn deze opgaven verder uitgewerkt in 19 thema's én voor drie gebieden, in samenhang met economische, milieu- en maatschappelijke opgaven. Dit leidt tot een integrale visie op de ontwikkeling van de Zuid-Hollandse Delta, het Groene Hart en de Zuidvleugel van de Randstad.

5.1.1 M.E.R.

Wettelijk kader

In het Besluit milieueffectrapportage is bepaald dat een milieueffectbeoordeling ook uitgevoerd moet worden als een project, dat wordt genoemd in de bijlage onder D van het Besluit m.e.r., nadelige gevolgen heeft voor het milieu. Omdat dit project wordt genoemd in de D-lijst (categorie D 11.2, stedelijk ontwikkelingsproject), maar de omvang onder de drempelwaarde van 2.000 woningen ligt, kan worden volstaan met een vormvrije m.e.r.-beoordeling, die onderdeel moet zijn van dit bestemmingsplan.

Onderzoek/ beoordeling

Algemeen
De centrale doelstelling van het instrument milieueffectrapportage is het milieubelang een volwaardige plaats te geven in de besluitvorming over activiteiten met mogelijk belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu. De basis van de milieueffectrapportage wordt gevormd door de EU Richtlijn m.e.r. De richtlijn is van toepassing op de milieueffectbeoordeling van openbare en particuliere projecten die aanzienlijke gevolgen voor het milieu kunnen hebben. De Europese regelgeving is in de Nederlandse wetgeving onder andere geïmplementeerd in de Wet milieubeheer (verder Wm) en in het Besluit milieueffectrapportage 1994. In de bijlagen behorende bij het Besluit m.e.r. zijn de m.e.r.-plichtige activiteiten (de C-lijst) en de m.e.r.-beoordelingsplichtige activiteiten (de D-lijst) beschreven.

Plan/besluit
Dit bestemmingsplan voorziet in het oprichten van 4 (bedrijfs)woningen, waarbij gelijktijdig de bouwrechten vervallen voor twee bedrijfswoningen elders in het sierteeltgebied. De planontwikkeling zit qua omvang ruim onder de grens voor een m.e.r.-beoordelingsplichtige activiteit. Op basis van de kenmerken genoemd in Bijlage III van de Europese richtlijn 'betreffende de milieubeoordeling van bepaalde openbare en particulier projecten' dient te worden gemotiveerd waarom geen MER noodzakelijk is voor de beoogde ontwikkeling. Het plan is getoetst aan de volgende kenmerken.

• Kenmerken van het project

Sprake is van een geringe omvang van het plangebied, terwijl er geen cumulatie is met andere projecten. Evenmin is het gebruik van natuurlijke hulpbronnen aan de orde. Voorts is er geen sprake van productie van afvalstoffen en verontreiniging. Hinder wordt ondervangen door voldoende afstand te houden van verderop gelegen milieubelastende activiteiten (in paragraaf 5.1.2 wordt hierop nader ingegaan). Risico van ongevallen speelt eveneens niet bij deze ontwikkelingen.

• Plaats van het project

Het plangebied ligt niet binnen de invloedssfeer van de verderop gelegen Natura 2000-gebieden Broekvelden/ Vettenbroek en Nieuwkoopse Plassen en de Haeck. In paragraaf 5.4 wordt hierop ingegaan. Het plangebied is voorts niet van cultureel of archeologisch belang. Dit aspect is beschreven in paragraaf 5.2.

• Kenmerken van het potentiële effect

Het project heeft in samenhang met de hiervoor genoemde criteria geen aanzienlijke effecten op de bevolking. Evenmin is er sprake van een grensoverschrijdend karakter. Bovendien is er geen sprake van een onomkeerbaarheid van het effect. De complexiteit is gering gelet op de omvang van het plangebied.
Conclusie
Dit bestemmingsplan is niet m.e.r.-beoordelingsplichtig, en dus ook niet m.e.r.-plichtig. Zoals de hieronder beschreven milieuparagrafen en -onderzoeken aantonen heeft het bestemmingsplan ook om andere redenen dan de omvang (zoals bijvoorbeeld de aard van de ontwikkeling of een ligging nabij een gevoelig gebied) geen significante nadelige gevolgen voor het milieu.

5.1.2 Milieuzonering

Wettelijk kader
Bedrijvigheid is een milieubelastende activiteit. Ten gevolge van aanwezige bedrijvigheid kan mogelijk hinder voor de omgeving optreden met betrekking tot de milieuaspecten geluid, geur, stof en gevaar. Nieuwe situaties, waarin milieubelastende activiteiten en milieugevoelige functies met elkaar worden gecombineerd, moeten worden beoordeeld op mogelijke hindersituaties. Daarbij wordt getoetst aan de Wet milieubeheer, Algemene Maatregelen van Bestuur onder de Wet milieubeheer en de brochure Bedrijven en Milieuzonering (VNG, 2009).
De richtafstanden in Bedrijven en Milieuzonering gelden ten opzichte van een milieugevoelige functie, zoals bedoeld met de omgevingstypen rustige woonwijk of rustig buitengebied. In het geval de milieugevoelige functies zijn gelokaliseerd in omgevingstype gemengd gebied kan een afwijkende systematiek worden toegepast, die meer ruimte biedt aan bedrijven. De richtafstanden uit de VNG-publicatie voor de omgevingstypen bij verschillende hindercategorieën zijn in tabel 5.1 vermeld.

Tabel 5.1: Richtafstanden en omgevingstype.

Milieucategorie	Richtafstand tot omgevingstype rustig buitengebied	Richtafstand tot omgevingstype gemengd gebied
1	10 m	0 m
2	30 m	10 m
3.1	50 m	30 m
3.2	100 m	50 m

Onderzoek/ beoordeling
Aan de Elzenbroek komen in de directe omgeving naast sierteeltbedrijven ook woningen voor langs de aangrenzende Randenburgseweg. Sprake is van een gebied met een matige functiemenging. Hier kan de verhoogde milieubelasting voor geluid de toepassing van kleinere richtafstanden rechtvaardigen. Dit betekent dat de richtafstanden met één afstandstap kunnen worden verminderd (tabel 4.1). Deze richtafstand geldt met name voor het onderdeel geluid. Een sierteeltbedrijf valt onder milieucategorie 2 met een richtafstand van 10 meter in gemengd gebied. De aangrenzende bedrijven beschikken over afzonderlijke bouwvlakken.
In het agrarisch bouwvlak van het perceel Elzenbroek 1 staat alleen nog een woning met tuin. Hier vinden geen sierteeltactiviteiten meer plaats, zodat woningbouw vanuit milieuzonering inpasbaar is. Ten oosten van het plangebied is aan de Elzenbroek 3 een sierteeltbedrijf gevestigd. Aan de plangrens staat de bedrijfswoning. De afstand van de nieuwe woningen ten opzichte van dit agrarische bouwvlak is minimaal 10 m, zodat er vanuit milieuzonering geen beperkingen zijn.
De afstand tussen de huidige bedrijfswoning aan de Elzenbroek 6 en de zuidelijk en oostelijk gelegen sierteeltbedrijven is minimaal 15 meter, zodat deze wijziging naar woondoeleinden vanuit milieuzonering evenmin beperkingen oplevert. Bovendien zijn er plannen in voorbereiding om de oostelijk en zuidelijk gelegen sierteeltgronden te saneren.

Gewasbeschermingsmiddelen
Het aspect gewasbeschermingsmiddelen vraagt hier om aandacht, omdat de agrarische gronden aan weerszijden van het plangebied met woningbouw de bestemming 'Agrarisch - Sierteelt' behouden. Datzelfde geldt voor het aan de overzijde van de weg gelegen tuinbouwgronden. Emissie van bestrijdingsmiddelen zoals toegepast in de tuinbouw kan milieuproblemen veroorzaken (diffuse verspreiding via lucht, bodem en water). Ook speelt de aanwezigheid van gevoelige functies een rol. Op grond hiervan dient daarom rekening te worden gehouden met een grotere afstand dan 10 meter van sierteeltbedrijven tot woningen. Niet in alle gevallen wordt deze afstand in de bestaande situatie gehaald. Aangezien het gaat om bestaande bedrijven waarop milieuwetgeving van toepassing is die gevaar of hinder moet voorkomen heeft nader onderzoek plaatsgevonden naar de veiligheidszones en verantwoorde afstanden rondom het sierteeltbedrijf als gevolg van bespuitingen met toxische stoffen en de blootstelling hiervan op de beoogde functiewijziging. In het Activiteitenbesluit staan eisen waaraan voldaan moet worden bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Beschouwing
Tot op heden is er geen wet- en regelgeving omtrent het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in relatie tot omliggende gevoelige bestemmingen. Deze landelijke discussie wordt primair gevoerd in relatie tot fruitteeltopstanden, waarbij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen veel groter is. De minister heeft de Gezondheidsraad voor dit dossier om een advies gevraagd. De Gezondheidsraad (GR) heeft op 29 januari 2014 advies uitgebracht over de vraag of omwonenden van landbouwpercelen gezondheidsrisico's lopen door toepassing van gewasbeschermingsmiddelen. De Gezondheidsraad heeft aanleiding gezien voor een nader blootstellingsonderzoek onder omwonenden en voor aanpassing van de toelatingsprocedure voor gewasbeschermingsmiddelen. Dit nadere onderzoek is tot op heden nog niet afgerond.
De Raad van State acht een afstand van 50 meter als vuistregel aanvaardbaar tussen gevoelige functies en agrarische bedrijvigheid in de fruitsector, de boomteelt en de glastuinbouw in het algemeen. Hiervan kan gemotiveerd worden afgeweken. Argumenten hierbij zijn onder andere:

• Soort teelt: bij lagere teelten wordt in tegenstelling tot de fruitteelt neerwaarts gespoten, waardoor minder drift optreedt. Indien het gewas bewerkbaar is vanaf een hoogte van maximaal 50 cm zou zelfs een afstand van 0 meter kunnen worden aangehouden. Deze teeltvorm moet dan wel worden vastgelegd in de planregels, in ieder geval in het gebied binnen 50 m van de woning.
• Gebruik driftarme spuitdoppen: reductie driftafstand naar 35 meter (standaard driftarme spuitdoppen) tot 20 meter (dop uit driftreductieklasse 90). Het gebruik van driftarme spuitdoppen kan worden verondersteld indien het perceel grenst aan een sloot, vanwege de eisen van het Activiteitenbesluit; in het Sierteeltgebied is dat altijd het geval.
• Plaatsing van vanggewassen en windhagen: drift naar woonperceel met 90% gereduceerd bij een vanggewas dat meer dan 1 m hoger is dan spuitboomhoogte. Dit is een zeer effectieve manier om drift te beperken.

Planspecifiek
De afstand tussen de 4 nieuwe (bedrijfs)woningen en de omliggende gelegen sierteeltgronden is in alle gevallen meer dan 40 meter (figuur 9). De Omgevingsdienst Midden-Holland adviseert om voor deze locatie de gevolgen van gewasbeschermingsmiddelen als volgt te beoordelen:

• Afstand tuin-open teelt is ruim 40 meter. Er valt geen effect te verwachten, want er worden in het gebied driftarme spuitdoppen gebruikt.

Gelet op het vorenstaande kan worden gesteld dat er een acceptabel woon- en leefklimaat ter plaatse van de woningen aanwezig is.

Conclusie
Uit inventarisatie is gebleken er geen relevante bedrijven en/of milieugevoelige functies in de nabijheid van het plangebied zijn gevestigd. Er is geen aanleiding om aan te nemen dat de beoogde activiteiten binnen het plangebied milieuhygiënische knelpunten naar de omgeving zullen opleveren. Een goed woon- en leefklimaat kan worden gegarandeerd, zodat er vanuit milieuzonering geen bezwaren bestaan tegen dit bestemmingsplan.

Figuur 9: Schetsplan Elzenbroek tussen 1 en 3; afstand tot sierteeltgronden.

5.1.3 Geluid

5.1.4 Bodem

Wettelijk kader
Een verontreinigde bodem kan zorgen voor gezondheidsproblemen en tast de kwaliteit van het natuurlijk leefmilieu aan. Daarom is het belangrijk om bij ruimtelijke plannen de bodemkwaliteit mee te nemen in de overwegingen. De Wet bodembescherming (Wbb), het Besluit bodemkwaliteit en de Woningwet stellen grenzen aan de aanvaardbaarheid van verontreinigingen. Indien bij planvorming blijkt dat (ernstige) verontreinigingen in het plangebied aanwezig zijn, wordt op basis van de aard en omvang van de verontreiniging én de aard van de ruimtelijke plannen beoordeeld welke gevolgen dit heeft.

Onderzoek/ beoordeling
De Omgevingsdienst Midden-Holland heeft in oktober 2013 het beleid voor het uitvoeren van bodemonderzoeken in het kader van de aanvraag omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen geactualiseerd. Het nieuwe beleid is vastgelegd in de Nota 'Bodemkwaliteit bij bouwen' (oktober 2013). Dankzij het Bodem Informatie Systeem en de bodemkwaliteitskaart Midden-Holland is al veel bekend van de bodemkwaliteit. Door gebruik te maken van deze kennis kan in veel gevallen worden volstaan met een verminderde onderzoeksinspanning, wat een lastenverlichting voor burgers en bedrijven oplevert. In de beleidsnota worden vele raakvlakken concreet uitgewerkt en het beleid vormt hierdoor een goed handvat bij de beoordeling van bodemonderzoeken voor omgevingsvergunningen. De beleidsregels hebben burgemeester en wethouders van Bodegraven-Reeuwijk op 28 januari 2014 vastgesteld.

Bij een bestemmingsplan dient in beginsel een bodemonderzoek te worden uitgevoerd wanneer nieuwe gevoelige functies mogelijk worden gemaakt. In verband hiermede is een verkennend bodemonderzoek overeenkomstig NEN5740 uitgevoerd voor het deelgebied tussen Elzenbroek 1 en 3 door Hoste Milieutechniek B.V. te Hazerswoude-Dorp (rapport van 21 november 2018, kenmerk U18-0881, Bijlage 2). Op basis hiervan worden de volgende conclusies getrokken en de aanbevelingen gedaan (overgenomen uit rapport).
De grond op de locatie is overwegend niet tot maximaal licht verontreinigd met de onderzochte stoffen. Plaatselijk wordt lood in de ondergrond in een matig verhoogde gehalte aangetroffen. Dit betreft een enkelvoudig grondmonster. Het matig verhoogde gehalte liggen ruim onder de vastgestelde lokale achtergrondwaarden. Het uitvoeren van nader onderzoek en/of het treffen van aanvullende maatregelen naar aanleiding van deze matig loodverontreiniging wordt niet nodig geacht. De overige aangetroffen verontreiniging geven geen aanleiding tot nadere opmerkingen. Op basis van de vastgestelde milieuhygiënische bodemkwaliteit zijn er geen belemmeringen voor de voorgenomen aanvraag bestemmingswijziging, herbestemming en herinrichting van/op de locatie.

Wanneer grond van de locatie moet worden afgevoerd of ergens anders zal moeten worden toegepast zal initiatiefnemer de kwaliteit van de vrijkomende grond laten onderzoeken conform de eisen van het Besluit Bodemkwaliteit of hetgeen is gesteld in het grondstromenbeleid Midden-Holland.

Conclusie
Er zijn geen risico's voor de volksgezondheid en het milieu aanwezig met betrekking tot de voorgenomen planwijzigingen in het plangebied. Hiermee is dit bestemmingsplan uitvoerbaar ten aanzien van bodem.

5.1.5 Luchtkwaliteit

Wet- en regelgeving
De belangrijkste wet- en regelgeving voor luchtkwaliteit is vanaf 15 november 2007 vastgelegd in hoofdstuk 5, Titel 5.2 van de Wet milieubeheer (Luchtkwaliteitseisen). In de wet zijn onder andere regels en grenswaarden opgenomen voor zwaveldioxide, stikstofdioxide en stikstofoxiden, fijn stof, lood, koolmonoxide en benzeen. De grenswaarden gelden voor de buitenlucht, met uitzondering van een werkplek in de zin van de Arbeidsomstandighedenwet. In tabel 5.2 is een overzicht gegeven van de grenswaarden.

Tabel 5.2: Grenswaarden maatgevende stoffen Wet milieubeheer.

stof	jaargemiddelde	uurgemiddelde	24-uursgemiddelde	Opmerkingen
NO2	40 µg/m3	200 µg/m3	n.v.t.	Uurgemiddelde mag 18x per jaar worden overschreden
PM2,5	25 µg/m3	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
PM10	40 µg/m3	n.v.t.	50 µg/m3	24-uursgemiddelde Mag 35x per jaar worden overschreden

De Wet luchtkwaliteit (artikel 5.16, eerste lid, Wm) stelt dat ruimtelijke plannen doorgang kunnen vinden indien aan één van de onderstaande voorwaarden is voldaan:

• a. de plannen niet leiden tot het overschrijden van een grenswaarde;
• b. de luchtkwaliteit ten gevolge van de plannen (per saldo) verbetert of ten minste gelijk blijft;
• c. de plannen niet in betekenende mate (NIBM) bijdragen aan de concentratie van NO2 en PM10 en PM2,5 in de buitenlucht. Vanaf het in werking treden van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit op 1 augustus 2009 wordt onder een NIBM bijdrage een bijdrage van minder dan 3% van de grenswaarde verstaan;
• d. het project is opgenomen of past binnen het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL).

Verder is er met deze wijziging een wettelijke basis voor een Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit opgesteld.

Het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit
Het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (afgekort NSL) is de kern van de Wet luchtkwaliteit. Doel van het NSL is:

• 1. Negatieve effecten op de volksgezondheid als gevolg van te hoge niveaus van luchtverontreiniging aan te pakken;
• 2. Mogelijkheden voor ruimtelijke ontwikkeling te creëren door tijdig aan de Europese grenswaarden voor luchtkwaliteit te voldoen.

Het NSL is een bundeling van de regionale actieprogramma's en de Rijksmaatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Het NSL bevat enerzijds maatregelen die de luchtkwaliteit verbeteren en anderzijds ruimtelijke ontwikkelingen die de luchtkwaliteit in betekenende mate verslechteren. Het NSL brengt deze twee aspecten in evenwicht. Het Rijk coördineert het nationale programma. Het Rijk maakt met provincies en gemeenten afspraken over toetsbare resultaten; in de gebieden moeten de normen voor luchtkwaliteit stap voor stap dichterbij komen. De overheden kunnen op die resultaten worden afgerekend. Het NSL is op 1 augustus 2009 in werking getreden.
De uitvoeringsregels behorende bij de wet zijn vastgelegd in Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB) en Ministeriële Regelingen (mr) die gelijktijdig met de 'Wet luchtkwaliteit' in werking zijn getreden, waaronder de AMvB en Ministeriele Regeling niet in betekenende mate (afgekort NIBM).

AMvB en Regeling niet in betekenende mate (NIBM)
De Wet luchtkwaliteit maakt onderscheid tussen grote en kleine ruimtelijke projecten. Een project is klein als het slechts in geringe mate (ofwel niet in betekenende mate) leidt tot een verslechtering van de luchtkwaliteit. De grens ligt bij een toename van de NO2 en /of PM10 jaarconcentratie met maximaal 3% van de grenswaarden (of wel een toename van maximaal 1,2 µg/m3 NO2 en/of PM10). NIBM projecten kunnen zonder toetsing aan de grenswaarden voor het aspect luchtkwaliteit uitgevoerd worden. Grotere projecten daarentegen kunnen worden opgenomen in het NSL-programma, mits ook overtuigend wordt aangetoond dat de effecten van dat project worden weggenomen door maatregelen.

De AMvB en Regeling “niet in betekenende mate” bevatten criteria waarmee kan worden bepaald of een project van een bepaalde omvang wel of niet als “in betekenende mate” moet worden beschouwd. Het betreft onder andere de onderstaande gevallen, waarbij een project als NIBM wordt beschouwd:

• Woningbouw: = 1500 woningen (netto) bij minimaal 1 ontsluitingsweg, en = 3000 woningen bij minimaal 2 ontsluitingswegen met een gelijkmatige verkeersverdeling.
• Kantoorlocaties: = 100.000 m2 bruto vloeroppervlakte bij minimaal 1 ontsluitingsweg, en = 200.000 m2 bruto vloeroppervlakte bij minimaal 2 ontsluitingswegen met een gelijkmatige verkeersverdeling.
• Woningbouw en kantoorlocaties: 0,0008*aantal woningen+ 0,000012*bruto vloeroppervlak kantoren in m2 = 1,2 bij één ontsluitingsweg en 0,0004*aantal woningen+ 0,000006*bruto vloeroppervlak kantoren in m2 = 1,2 bij één ontsluitingsweg.

Ook als het bevoegd gezag op een andere wijze, bijvoorbeeld door berekeningen, aannemelijk kan maken dat het geplande project NIBM bijdraagt, kan toetsing van de luchtkwaliteit achterwege blijven. Tevens is in artikel 5 van het Besluit NIBM een anticumulatie bepaling opgenomen, die zegt dat de effecten van beoogde ontwikkelingen in de omgeving van het plangebied moeten worden meegenomen in de beoordeling van het betreffende plan. Hiermee wordt voorkomen dat verschillende NIBM-projecten samen toch in betekenende mate bijdragen aan verslechtering van de luchtkwaliteit.

Project is NIBM
De AMvB en Regeling “niet in betekenende mate” bevatten criteria waarmee kan worden bepaald of een project van een bepaalde omvang wel of niet als “in betekenende mate” moet worden beschouwd. Deze AMvB is gelijktijdig met het NSL in werking getreden.
NIBM projecten kunnen zonder toetsing aan de grenswaarden voor het aspect luchtkwaliteit uitgevoerd worden. Ook als het bevoegd gezag op een andere wijze, bijvoorbeeld door berekeningen, aannemelijk kan maken dat het geplande project NIBM bijdraagt, kan toetsing van de luchtkwaliteit achterwege blijven.

Onderzoek/ beoordeling
Het plan omvat het oprichten van 4 woningen. Door de omvang van dit project is dit een project niet in betekenende mate. Er behoeft dus niet getoetst te worden aan de grenswaarden. Om toch een beeld te krijgen van de luchtkwaliteit in het plangebied is de NSL monitoringstool, die behoort bij het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit, geraadpleegd voor 2016 en de prognosejaren 2020 en 2030 in de jaargemiddelde achtergrondconcentraties NO2, PM10, PM2,5 en EC-concentratie langs de Randenburgseweg. Volgens de NSL monitoringtool is de concentratie NO2, PM10, PM2,5 en EC-concentratie op de rekenpunten ruim onder de grenswaarden. De afstand van de Randenburgseweg tot de woningen bedraagt meer dan 110 m. Geconcludeerd wordt dat de Wlk de uitvoering van het project niet in de weg staat.

Conclusie
In het algemeen kan worden gesteld dat als in de huidige situatie aan de grenswaarden wordt voldaan, ook in toekomstige jaren wordt voldaan. Dit bestemmingsplan maakt het oprichten van 4 woningen mogelijk. Het plan draagt niet in betekenende mate bij aan de concentratie van een stof in de buitenlucht. Hoofdstuk 5, Titel 5.2 van de Wet milieubeheer (Luchtkwaliteitseisen) staat deze planontwikkeling dan ook niet in de weg.

5.1.6 Externe veiligheid

Wettelijk kader
Bij Externe Veiligheid (EV) gaat het om de gevaren die de directe omgeving loopt in het geval er iets mis mocht gaan tijdens de opslag, productie of het transport van gevaarlijke stoffen. De daaraan verbonden risico's moeten aanvaardbaar blijven. Binnen de EV worden twee normstellingen gehanteerd:

• Het Plaatsgebonden risico (PR) richt zich vooral op de te realiseren basisveiligheid voor burgers.
• Het Groepsrisico (GR) stelt beperkingen aan de maatschappelijke ontwrichting als gevolg van calamiteiten met gevaarlijke stoffen.

Bebouwing is niet toegestaan binnen de zogenaamde 10-6 contour van het PR:

• rond inrichtingen, waarin opslag/verwerking van gevaarlijke stoffen plaatsvindt;
• langs transportroutes (weg, spoor, water, buisleiding) waarover gevaarlijke stoffen worden vervoerd.

Risico's verbonden aan het transport van gevaarlijke stoffen zijn in kaart gebracht in de diverse risicoatlassen. In het Besluit externe veiligheid inrichtingen (BEVI) is opgenomen dat voor iedere toename van het GR een verantwoordingsplicht geldt, ook als de verandering geen overschrijding van de norm veroorzaakt.
Onderzoek/ beoordeling
Voor Externe Veiligheid is een aantal bronnen van belang, namelijk het vervoer van gevaarlijke stoffen via de weg, het spoor of het water, het transport door ondergrondse leidingen en de opslag van gevaarlijke stoffen.
De Risicokaart geeft inzicht in de risico's in de woon- en werkomgeving. Op de kaart staan meerdere soorten typen rampen, zoals ongevallen met brandbare, explosieve en giftige stoffen, grote branden of verstoring van de openbare orde. Deze gegevens zijn afkomstig van gemeenten, waterschappen, provincie en de rijksoverheid. Uit de Risicokaart (zie figuur 10) blijkt dat in de directe omgeving van het plangebied geen potentiële risicobronnen in de omgeving aanwezig zijn.

Conclusie
Bij externe veiligheid gaat het om de gevaren die in de directe omgeving aanwezig zijn in het geval er iets mis mocht gaan tijdens de productie, het behandelen of het vervoeren van gevaarlijke stoffen. De daaraan verbonden risico's moeten aanvaardbaar blijven. Vanuit spoor-, vaarwegen, wegtransport, buisleidingen en inrichtingen gelden geen beperkingen voor het plangebied.

Figuur 10: Uitsnede Risicokaart.

5.2.1 Cultuurhistorische Hoofdstructuur Zuid-Holland

In de Cultuurhistorische Hoofdstructuur Zuid-Holland (provincie Zuid-Holland) is het gebied niet specifiek aangeduid. Er is onderscheid gemaakt in drie kleuren categorieën (drie tinten bruin). De toekenning van een (zeer) grote, redelijke of lage kans op sporen (kleuren donker-, middel- en lichtbruin) heeft betrekking op de relatieve dichtheid van archeologische vondsten die in een bepaald gebied verwacht wordt. De witte gebieden hebben een lage trefkans. De plankaart laat zien dat in het gebied een lage trefkans op archeologische sporen is.

5.2.2 Gemeentelijke beleidsnota archeologie

De gemeente Bodegraven-Reeuwijk heeft het rapport “Bewoning en ontginning rondom Rijn en Wiericke” opgesteld. Dit rapport met bijbehorende vier kaartbijlagen heeft de gemeenteraad op 4 juli 2012 vastgesteld en dient als uitgangspunt voor de nog op te stellen ruimtelijke plannen. Naast deze documenten staan bepalingen aangaande archeologie in de Kadernota Erfgoed welke eveneens op 4 juli 2012 is vastgesteld door de gemeenteraad.

Onderzoek/ beoordeling
Op de gemeentelijke archeologische verwachtingenkaart is het plangebied aangeduid als "medebestemming te Verwachten Archeologische Waarden VAW 3" (figuur 11). Op grond hiervan geldt een vrijstellingsgrens voor bodemingrepen dieper dan 40 cm -Mv en plangebied groter dan 25.000 m². Grondingrepen vinden op een kleiner oppervlak plaats. In verband hiermee is een archeologisch vooronderzoek achterwege gelaten.

Het is niet volledig uit te sluiten dat binnen het onderzochte gebied toch nog archeologische resten voorkomen. Het verdient daarom aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij het bevoegde gezag, zoals aangegeven in thans artikel 5.10 van de Erfgoedwet.

Conclusie
Het initiatief tast de archeologische waarden niet aan, zodat er vanuit dit gezichtspunt geen beperkingen worden gesteld aan deze planontwikkeling voor het oprichten van 4 (bedrijfs)woningen.

Figuur 11: Uitsnede gemeentelijke archeologische verwachtingenkaart 2012, plangebied zwart omlijnd.

5.2.3 Cultuurhistorie en monumenten

Met ingang van 1 januari 2012 is het gewijzigde Besluit ruimtelijke ordening (Bro) in werking getreden. Het voorstel tot wijziging is een uitvloeisel van de Beleidsbrief Modernisering Monumentenzorg (MoMo) uit 2009. Op basis van artikel 3.1.6, vijfde lid, onderdeel a Bro moeten naast de in de grond aanwezige of te verwachten monumenten ook cultuurhistorische waarden worden meegewogen bij het vaststellen van bestemmingsplannen. In het plangebied aan de Elzenbroek staat alleen verouderde bedrijfsbebouwing, die geen cultuurhistorische waarden heeft. Evenmin worden de cultuurhistorische waarden in en rondom het gebied aangetast.

Conclusie
De cultuurhistorische waarden worden niet aangetast, zodat er vanuit dit gezichtspunt geen beperkingen worden gesteld aan deze planontwikkelingen.

5.4.1 Ecologisch onderzoek Elzenbroek tussen 1-3 en 6

Bij nieuwbouwplannen moet bekeken worden wat het effect is op de aangrenzende natuurbeschermingsgebieden en aanwezige flora- en fauna. In verband hiermede heeft Watersnip Advies te Reeuwijk een ecologisch onderzoek uitgevoerd (rapport van november 2018, rapportnr. 18A064, Bijlage 4). Op basis van een inventarisatie, literatuuronderzoek en een verkennend onderzoek kunnen de volgende conclusies en aanbevelingen (schuin gedrukt) worden getrokken (overgenomen uit het rapport).

Conclusies en aanbevelingen 

• Het plangebied heeft geen directe relatie met beschermde gebieden (Natura2000, NNN-gebieden of ecologische verbindingszones). Het plangebied zelf is niet geschikt als foerageergebied voor de doelsoorten van de nabij gelegen Natura2000-gebieden. Het weiland te noorden van het plangebied wordt wel gebruikt als foerageergebied door de Smient. Geadviseerd wordt om heiwerkzaamheden buiten de overwinteringsperiode (november tot en met januari) uit te voeren om verstoring te voorkomen. Schade aan Natura2000-doelsoorten is dan niet aan de orde.
• Voor een deel van de beschermde soorten (Bastaardkikker, Bruine kikker, Gewone pad, Kleine watersalamander, Meerkikker, Bosmuis, Bunzing, Dwergmuis, Egel, Haas, Hermelijn, Huisspitsmuis, Konijn, Veldmuis, Woelrat, Dwergspitsmuis, Vos en Wezel) geldt een algemene vrijstelling in het kader van de Wet Natuurbescherming door de provincie Zuid-Holland. Er hoeft voor deze soorten geen ontheffing aangevraagd te worden. Wel dient voor deze soorten de algemene zorgplicht in acht genomen te worden.
• Er zijn geen bomen aanwezig binnen het plangebied. Indien vegetatie verwijderd wordt, dient dit bij voorkeur buiten het broedseizoen van vogels te gebeuren, zodat overtreding van de Wet natuurbescherming (Wnb) wordt voorkomen. Het broedseizoen loopt globaal van 15 maart tot 15 juli. De Wnb hanteert echter geen standaard periode voor het broedseizoen; van belang is of een nest bewoond is. Indien een bewoond nest wordt aangetroffen, mogen er geen werkzaamheden uitgevoerd worden die het nest verstoren. Voor aanvang van werkzaamheden tijdens het broedseizoen dient een terzake kundige een inspectie uit te voeren ten aanzien van eventuele broedende vogels. 
• Vogelnesten die jaarrond beschermd worden door de Wnb, zijn niet aangetroffen of te verwachten binnen het plangebied. De bebouwing is niet geschikt voor Huismus en/of Gierzwaluw. Er zijn geen bomen die kunnen dienen als nest- en/of roestlocatie voor een uil of roofvogel. Er broedt een Torenvalk ten westen van het plangebied. Deze vogel jaagt op het grasland ten noorden van het plangebied.
• Uit de bureaustudie blijkt dat de Grote modderkruiper (Wnb-andere soorten/ Rode lijst status ´kwetsbaar´) kan voorkomen in het plangebied. De sloot langs het plangebied voldoet niet aan de specifieke eisen die deze soort stelt aan zijn leefgebied. De aanwezigheid van de Grote modderkruiper kan worden uitgesloten.
• Uit de bureaustudie blijkt dat de beschermde Rugstreeppad (Wnb-hrl/ Rode lijst status 'gevoelig') voorkomt in de directe omgeving van het plangebied (0-1km). De Alpenwatersalamander (Wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'thans niet bedreigd') komt voor in de omgeving van het plangebied (1-5km). Het huidige plangebied is niet geschikt als voortplantings- en overwinteringslocatie voor de Rugstreeppad. Op het moment dat er werkzaamheden gaan plaatsvinden kan het plangebied mogelijk wel geschikt worden als voortplantings- en overwinteringsgebied. Geadviseerd wordt te voorkomen dat er gedurende de voortplantingsperiode (globaal half april – augustus) water stagneert en er plassen en poelen ontstaan waar de Rugstreeppad haar eieren in af kan zetten. Tevens dient voorkomen te worden dat er lang zand/grond braak ligt gedurende de overwinteringsperiode (globaal van november – maart). Dit om ingraven voor overwintering te voorkomen. Het plangebied voldoet niet aan de specifieke eisen die de Alpenwatersalamander stelt aan zijn leefgebied. De aanwezigheid van deze soort binnen het plangebied kan worden uitgesloten.
• Uit de geraadpleegde verspreidingskaarten blijkt dat de beschermde Ringslang (Wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'kwetsbaar') voor kan komen in de directe omgeving van het plangebied (0-1km). Het plangebied is niet geschikt als voortplantings- en overwinteringsgebied van de Ringslang. De aanwezigheid hiervan kan worden uitgesloten. Het plangebied kan wel incidenteel gebruikt worden als foerageergebied door de Ringslang. Bij het opruimen van de kwekerij dient met bedacht te zijn op het mogelijk voorkomen van deze soort. Indien er gedurende de werkzaamheden een Ringslang wordt aangetroffen wordt geadviseerd deze te verplaatsen naar een locatie waar geen werkzaamheden meer plaatsvinden of te laten ontsnappen richting de brede sloot.
• Uit de bureaustudie blijkt dat de beschermde Waterspitsmuis (Wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'kwetsbaar') kan voorkomen in de directe omgeving van het plangebied (0-1km). De Bever (Wnb-hrl, Rode lijst status 'gevoelig), Boommarter (Wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'kwetsbaar'), Otter (Wnb-hrl/ Rode lijst status 'verdwenen uit NL') en Steenmarter (Wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'thans niet bedreigd') komen voor in de omgeving van het plangebied (1-5km). Voor al deze zoogdieren geldt dat er binnen het plangebied geen geschikt leefgebied aanwezig is dat aan hun specifieke eisen voldoet. De aanwezigheid van de Waterspitsmuis, Bever, Boommarter, Otter en Steenmarter kan worden uitgesloten.
• Uit de bureaustudie blijkt dat verschillende beschermde vleermuissoorten voorkomen in de omgeving van het plangebied. Het gaat hierbij om de Gewone dwergvleermuis, Laatvlieger en Ruige dwergvleermuis (0-1km) en Rosse vleermuis (1-5km). Er zijn geen bomen die geschikt zijn als verblijfplaats voor boombewonende soorten. De aanwezige kassen en schuren zijn niet geschikt als verblijfplaats voor gebouwbewonende soorten. Het plangebied is niet heel interessant als foerageergebied voor verschillende soorten vleermuizen. De brede sloot ten noorden van het plangebied is wel geschikt als foerageerroute voor verschillende soorten vleermuizen. Er wordt daarom geadviseerd om bouwverlichting en verlichting van de woningen en tuinen zoveel mogelijk te beperken en te voorkomen dat het licht op het water van de sloot schijnt. Door het gebruik van alleen LED-verlichting wordt uitstraling beperkt. Hierdoor kan verstoring van de vleermuizen worden voorkomen. De werkzaamheden zullen dan geen schade veroorzaken aan de gunstige staat van instandhouding van de populaties vleermuizen.
• Uit de bureaustudie blijkt dat de beschermde libelsoort Groene glazenmaker (Wnb-hrl/ Rode lijst status 'bedreigd') voorkomt in de directe omgeving van het plangebied (0-1km). De beschermde waterslak Platte schijfhoren (Wnb-hrl/ Rode lijst status 'kwetsbaar') komt voor in de omgeving van het plangebied (1-5km). Binnen het plangebied is geen geschikt leefgebied aanwezig voor deze soorten. De aanwezigheid van de Groene glazenmaker en de Platte schijfhoren binnen het plangebied kan worden uitgesloten.

5.4.2 Ecologisch onderzoek Randenburgseweg achter 19

In verband met de voorgenomen sloop van het bedrijfsgebouw heeft Watersnip Advies te Reeuwijk een ecologisch onderzoek uitgevoerd (rapport van oktober 2019, rapportnr. 19A078, Bijlage 5). Op basis van een inventarisatie, literatuuronderzoek en een verkennend onderzoek kunnen de volgende conclusies en aanbevelingen (schuin gedrukt) worden getrokken (overgenomen uit het rapport).

Conclusies en aanbevelingen 

• Het plangebied heeft geen directe relatie met beschermde gebieden (Natura2000, NNN-gebieden of ecologische verbindingszones). Doordat de bedrijfsactiviteiten in zijn geheel stoppen op deze locatie is er geen sprake van extra stikstofdepositie. Het plangebied is niet geschikt als foerageergebied voor de doelsoorten van nabij gelegen Natura2000-gebieden. Schade aan Natura2000-doelsoorten is derhalve niet aan de orde. Het plangebied maakt geen deel uit van NNN-gebied. Beschermde gebieden in het kader van de Omgevingsvisie zijn niet aanwezig in en rond het plangebied. Schade aan deze gebieden is dus ook niet aan de orde.
• Voor een deel van de beschermde soorten, ten weten Bruine kikker, Gewone pad, Kleine watersalamander, Bastaardkikker, Meerkikker, Bosmuis, Bunzing, Dwergmuis, Egel, Haas, Hermelijn, Huisspitsmuis, Konijn, Veldmuis en Vos, Dwergspitsmuis, Wezel en Woelrat geldt een algemene vrijstelling in het kader van de Wet Natuurbescherming (Wnb) door de provincie Zuid-Holland. Er hoeft voor deze soorten geen ontheffing aangevraagd te worden. Wel dient voor deze soorten de algemene zorgplicht in acht genomen te worden.
• Er zijn geen nesten van broedende vogels aangetroffen binnen het plangebied. De houtwal is wel geschikt als broedlocatie voor kleine zangvogels. Deze houtwal blijft behouden. Indien toch bomen en struiken verwijderd worden, dient dit bij voorkeur buiten het broedseizoen van vogels te gebeuren, zodat overtreding van de Wet natuurbescherming wordt voorkomen. Het broedseizoen loopt globaal van 15 maart tot 15 juli. De Wnb hanteert echter geen standaard periode voor het broedseizoen; van belang is of een nest bewoond is. Indien een bewoond nest wordt aangetroffen, mogen er geen werkzaamheden uitgevoerd worden die het nest verstoren. Voor aanvang van werkzaamheden tijdens het broedseizoen dient een terzake kundige een inspectie uit te voeren ten aanzien van eventuele broedende vogels. 
• Vogelnesten die jaarrond beschermd worden door de Wnb, zijn niet aangetroffen of te verwachten binnen het plangebied. De bebouwing is niet geschikt voor jaarrond beschermde nesten van de Huismus en Gierzwaluw. Ook zijn er geen geschikte broedlocaties aangetroffen voor uilen en/of roofvogels. De aanwezigheid van nesten van deze soort kan worden uitgesloten. In de hooiberg is één nest van een Boerenzwaluw aangetroffen. Nesten van een Boerenzwaluw vallen onder categorie 5 en zijn alleen beschermde als er onvoldoende alternatieven zijn of als zwaarwegende feiten of ecologische omstandigheden dat rechtvaardigen. In de directe omgeving van het plangebied zijn echter voldoende alternatieven, bij boerderijen en onder bruggen.
• Uit de bureaustudie blijkt dat de beschermde soort Grote modderkruiper (wnb-andere soorten/ Rode lijst status ´kwetsbaar´)voorkomt in de directe omgeving van het plangebied (0-1km). Het plangebied voldoet echter niet aan de specifieke eisen die de Grote modderkruiper stelt aan zijn leefgebied. De aanwezigheid van deze soort binnen het plangebied kan worden uitgesloten.
• Uit de bureaustudie blijkt dat de beschermde Rugstreeppad (wnb-hrl/ Rode lijst status 'gevoelig') voorkomt in de directe omgeving van het plangebied (0-1km). De Alpenwatersalamander (wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'thans niet bedreigd') komt voor in de omgeving van het plangebied (1-5km). Het plangebied voldoet niet aan de specifieke eisen die de Alpenwatersalamander stelt aan zijn leefgebied. De aanwezigheid van deze soort kan worden uitgesloten. Het huidige plangebied is niet geschikt als leefgebied voor de Rugstreeppad. Op het moment dat er werkzaamheden gaan plaatsvinden kan het plangebied mogelijk wel geschikt worden als voortplantings- en overwinteringsgebied. Geadviseerd wordt te voorkomen dat er gedurende de voortplantingsperiode (globaal half april – augustus) water stagneert en er plassen en poelen ontstaan waar de Rugstreeppad haar eieren in af kan zetten. Tevens dient voorkomen te worden dat er lang zand/grond braak ligt gedurende de overwinteringsperiode (globaal van november – maart). Dit om ingraven voor overwintering te voorkomen. 
• Uit de geraadpleegde verspreidingskaarten blijkt dat de beschermde Ringslang (wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'kwetsbaar') voorkomt in de directe omgeving van het plangebied (0-1km). Het plangebied is door de afwezigheid van broeihopen en goed jacht- en schuilgebied niet geschikt als leefgebied voor de Ringslang. De aanwezigheid van deze soort kan worden uitgesloten.
• Uit de bureaustudie blijkt dat de beschermde Boommarter (wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'kwetsbaar'), Steenmarter (wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'thans niet bedreigd'), Waterspitsmuis (wnb-andere soorten/ Rode lijst status 'kwetsbaar'), Bever (wnb-hrl, Rode lijst status 'gevoelig) en Otter (wnb-hrl/ Rode lijst status 'verdwenen uit NL') voorkomen in de omgeving van het plangebied (1-5km). Het plangebied voldoet niet aan de specifieke eisen die de Boommarter, Steenmarter, Waterspitsmuis, Bever en Otter stellen aan hun leefgebied. De aanwezigheid van deze soorten binnen het plangebied kan worden uitgesloten.
• Uit de bureaustudie blijkt dat verschillende beschermde vleermuissoorten voorkomen in de omgeving van het plangebied, zoals Gewone dwergvleermuis, Laatvlieger, Ruige dwergvleermuis (0-1km) en Rosse vleermuis (1-5km). De bebouwing is niet geschikt voor verblijfplaatsen van gebouwbewonende vleermuissoorten. De aanwezige bomen zijn niet geschikt als verblijfplaats voor boombewonende vleermuissoorten. De aanwezigheid van verblijfplaatsen van vleermuizen binnen het plangebied kan worden uitgesloten. De houtwal heeft wel een beperkte functie als foerageergebied voor verschillende soorten vleermuizen. De houtwal blijft behouden. De geplande werkzaamheden zullen geen schade veroorzaken aan de gunstige staat van instandhouding van verschillende aanwezige populaties vleermuizen.
• Uit de bureaustudie blijkt dat de beschermde libelsoort Groen glazenmaker (wnb-hrl/ Rode lijst status 'bedreigd') voorkomt in de directe omgeving van het plangebied. De beschermde waterslak Platte schijfhoren (wnb-hrl/ Rode lijst status 'kwetsbaar') komt voor in de omgeving van het plangebied. Door beide soorten is het plangebied niet geschikt als leefgebied, omdat het niet aan de voldoet aan de specifieke eisen die deze soorten stellen. De aanwezigheid van Groene glazenmaker en Platte schijfhoren binnen het plangebied kan worden uitgesloten.

Samenvatting ten aanzien van bescherming soorten

• Vogels: Voor aanvang van werkzaamheden tijdens het broedseizoen dient een terzake kundige een inspectie uit te voeren ten aanzien van eventuele broedende vogels.
• Rugstreeppad: Op het moment dat er werkzaamheden gaan plaatsvinden kan het plangebied mogelijk wel geschikt worden als voortplantings- en overwinteringsgebied. Geadviseerd wordt te voorkomen dat er gedurende de voortplantingsperiode (globaal half april – augustus) water stagneert en er plassen en poelen ontstaan waar de Rugstreeppad haar eieren in af kan zetten. Tevens dient voorkomen te worden dat er lang zand/grond braak ligt gedurende de overwinteringsperiode (globaal van november – maart). Dit om ingraven voor overwintering te voorkomen.

5.4.3 Conclusie

Algemene zorgplicht
Voor planten- en diersoorten geldt in het kader van de Wet Natuurbescherming de algemene zorgplicht. Deze bepaalt dat eenieder die weet dat zijn of haar handelen nadelige gevolgen kan hebben voor flora en/of fauna, deze handelingen achterwege dient te laten of verplicht is om maatregelen te nemen (voor zover redelijkerwijs kan worden gevraagd) die deze negatieve gevolgen zoveel mogelijk voorkomen, beperken of ongedaan maken. De zorgplicht kan gezien worden als algemene fatsoenseis die voor iedereen geldt.

Conclusie
Bij uitwerking van bouw- en sloopplannen zullen de in de twee rapporten genoemde aanbevelingen worden overgenomen. Met inachtneming hiervan kan worden geconcludeerd dat er vanuit de gebiedsbescherming en soortenbescherming geen belemmeringen bestaan voor deze planontwikkeling.

5.5.1 Kabels en leidingen

In het plangebied liggen, behoudens de gebruikelijke kabels en leidingen voor huisaansluitingen van gas, water, elektra, kabel/telefoon en openbare verlichting geen planologisch relevante watertransportleidingen en gastransportleidingen, zodat een beschermende regeling niet nodig is.

6.3.1 Inleidende regels

Dit hoofdstuk bevat 2 artikelen.

Artikel 1 Begrippen
In het artikel 'Begrippen' wordt een aantal in de planregels voorkomende begrippen nader omschreven. Door de omschrijving wordt de interpretatie van deze begrippen beperkt, waarmee de duidelijkheid van het plan en daarmee de rechtszekerheid wordt vergroot.

Artikel 2 Wijze van meten
In het artikel 'Wijze van meten' wordt aangegeven hoe de in het plan voorgeschreven maatvoeringen dienen te worden bepaald.

6.3.2 Bestemmingsregels

Dit hoofdstuk bevat de regels waarin de materiële inhoud van de op de verbeelding gegeven bestemmingen zijn opgenomen. Bij de opzet van de artikelen is, zoals de Standaard Vergelijkbare Bestemmingsplannen (SVBP 2012) bepaalt, een vaste indeling aangehouden. Voor de volgorde van de bestemmingen leidt dit ertoe dat eerst de bestemmingsomschrijvingen worden benoemd en hierna de bouwregels en in voorkomende geval nadere eisen, afwijken van de bouwregels, specifieke gebruiksregels, afwijken van de gebruiksregels en omgevingsvergunning voor het uitvoeren van een werk, geen bouwwerk zijnde, of van werkzaamheden.

Artikel 3 Agrarisch
De achter de woonpercelen aan de Elzenbroek 6 en Randenburgseweg 19 gelegen gronden hebben de bestemming 'Agrarisch' gekregen. De gronden zijn bestemd voor het beweiden door dieren, al dan niet in het kader van de agrarische bedrijfsvoering, agrarisch landschapsbeheer en waterberging. Bij het agrarisch gebruik staat het behoud en herstel van de landschappelijke waarden voorop. Bebouwing is niet toegestaan.

Artikel 4 Agrarisch - Sierteelt
De sierteeltbedrijven zijn weergegeven door middel van bouwvlakken. Binnen deze bouwvlakken dienen gebouwen en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, te worden gesitueerd. Bij het sierteeltbedrijf aan de Gouwedreef 6 wordt het bouwrecht van een bedrijfswoning geschrapt. Voor het sierteeltbedrijf aan de Berkenbroek 18 wordt het aantal beperkt tot de bestaande woning. De maximum inhoudsmaat voor agrarische bedrijfswoningen bedraagt 650 m³. Voor de gronden buiten het bouwvlak blijft het bestemmingsplan 'Sierteeltgebied Randenburg' van toepassing.

Artikel 5 Water

De bestemming 'Water' is van toepassing voor de drie nieuw te graven dwarssloten in het deelgebied tussen Elzenbroek 1 en 3. Deze watergangen zorgen voor een veilige en duurzame waterhuishouding in het deelgebied dat tevens een afwaterings- of bergingsfunctie vervult. Binnen de bestemming “Water” zijn alleen bouwwerken, geen gebouwen zijnde, ten dienste van de bestemming toegestaan.

Artikel 6 Wonen
De 4 nieuwe (bedrijfs)woningen en bijbehorende bijgebouwen krijgen een woonbestemming. Ook de bestaande woning aan de Elzenbroek 6 wordt bestemd voor wonen met een bouwvlak. De inhoudsmaat bedraagt maximaal 650 m³ per woning, inclusief aangebouwde bijbehorende bouwwerken. In de gebruiksregels is opgenomen dat twee nieuwe woningen in gebruik moeten worden genomen door bewoners die werkzaam zijn in het sierteeltconcentratiegebied. De overige twee niet voor sierteeltbedrijven bestemde woningen kunnen pas worden gebouwd, nadat elders in de gemeente sloop van voormalige bedrijfsgebouwen, kassen en/of sanering van overtollige sierteeltgronden buiten het concentratiegebied heeft plaatsgevonden overeenkomstig de ruimte voor ruimteregeling. Voor de twee compensatiewoningen wordt voldaan aan de hieraan gestelde voorwaarden. Zie hiervoor de toelichting in paragraaf 2.5.

6.3.3 Algemene regels

Dit hoofdstuk bevat meerdere artikelen die op de bestemmingen uit hoofdstuk 2 van toepassing zijn.

Artikel 7 Anti-dubbeltelregel
Het artikel 'Anti-dubbeltelregel' bevat een regeling waarmee wordt voorkomen dat met het bestemmingsplan strijdige situaties ontstaan of worden vergroot.

Artikel 8 Algemene bouwregels
In het artikel 'Algemene bouwregels' is een aantal aanvullende bouwregels opgenomen die voor alle bestemmingen kunnen gelden.

Overschrijding bouwgrenzen
Om te voorkomen dat kleine, ondergeschikte ontwikkelingen tot aparte procedures leiden, is in dit lid opgenomen dat voor bepaalde ontwikkelingen de bouwgrenzen overschreden mogen worden.

Plaatsen en vergroten van bruggen 
In dit artikel is bepaald dat het verboden is om nieuwe bruggen te plaatsen of bestaande bruggen te vergroten. Dit verbod is in het bestemmingsplan opgenomen om te voorkomen dat er vanuit ruimtelijk of verkeerkundig oogpunt ongewenste situaties ontstaan. Het uitvoeren van deze werkzaamheden kan worden toegestaan met toepassing van de afwijkingsbevoegdheid zoals deze is opgenomen in artikel 11.3 van de regels.

Artikel 9 Algemene gebruiksregels
In het artikel 'Algemene gebruiksregels' is een algemeen verbod opgenomen voor gebruik in strijd met de bestemmingen.

Artikel 10 Algemene aanduidingsregels

Op gronden met de aanduiding 'vrijwaringszone - straalpad' is een maximale bouwhoogte opgenomen om te allen tijde uit te sluiten dat de straalverbinding wordt belemmerd.

Artikel 11 Algemene afwijkingsregels
Het artikel 'Algemene afwijkingsregels' is gebaseerd op artikel 2.1, lid 1 onder a, b of c van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en heeft onder meer tot doel enige flexibiliteit in de regels aan te brengen. Met een door het bevoegd gezag te verlenen afwijking kunnen onder meer geringe wijzigingen in de maatvoeringen voor bouwwerken, zoals genoemd in hoofdstuk 2 van de regels, worden aangebracht en (openbare) nutsvoorzieningen worden gerealiseerd.

Maten en bouwgrenzen
In dit artikel wordt het mogelijk gemaakt om af te wijken van de regel dat bouwgrenzen niet mogen worden overschreden (voor zover deze afwijkingen niet onder de regel 'algemene bouwregels' valt te scharen). Om deze afwijking mogelijk te maken kan het bevoegd gezag een omgevingsvergunning verlenen. Ook biedt dit artikel de mogelijkheid om via een omgevingsvergunning af te wijken van de voorgeschreven maten en percentages.

Plaatsen en vergroten bruggen
Met toepassing van deze afwijkingsbevoegdheid kan het plaatsen van nieuwe bruggen of het vergroten van bestaande bruggen worden toegestaan. Hieraan kan medewerking worden verleend als bij een woning nog geen brug aanwezig is. Het artikel bepaalt maximale afmetingen voor een brug. Verder mogen de waarden op de locatie of in de omgeving niet worden aangetast.

Artikel 12 Algemene wijzigingsregels

In het artikel 'Algemene wijzigingsregels' is de mogelijkheid opgenomen om een aantal standaard wijzigingen in het plan aan te brengen, indien blijkt dat daaraan in de toekomst behoefte bestaat. De bevoegdheid is gebaseerd op het bepaalde in artikel 3.6, lid 1 onder a van de Wro. De wijzigingsregels bieden in aanvulling op de afwijkingsregels mogelijkheden voor bestemmingswijzigingen, verschuivingen van bestemmingsgrenzen en bebouwingsmogelijkheden.

Artikel 13 Overige regels
In dit artikel zijn de parkeerregels opgenomen. Deze komen er op neer dat het parkeerbeleid van de gemeente dient te worden toegepast bij nieuwe bouwplannen en functiewijzigingen.

6.3.4 Overgangs- en slotregels

Het laatste hoofdstuk van de planregels bevat twee artikelen.

Artikel 14 Overgangsrecht
Het artikel 'Overgangsrecht' heeft ten doel de rechtstoestand te begeleiden van situaties die afwijken van de regels van het bestemmingsplan. Lid 1 van dit artikel geeft regels voor bouwwerken die op het tijdstip van de inwerkingtreding van het plan gebouwd zijn of gebouwd kunnen worden, en die afwijken van de bebouwingsregels van het plan. Lid 2 van dit artikel regelt het gebruik van onbebouwde gronden en bouwwerken in het plan, voor zover dit gebruik op het tijdstip van de inwerkingtreding van het plan, afwijkt van de in het plan gegeven bestemming.

Artikel 15 Slotregel
Het artikel 'Slotregel' bevat de titel waaronder het bestemmingsplan kan worden geciteerd. Dit artikel wordt dan ook wel het citeerartikel genoemd.