Driebruggen

5.1 Ruimtelijke opbouw

De ruimtelijke structuur van de kern Driebruggen wordt bepaald door het raamwerk dat gevormd wordt door de hoofdontsluiting De Groendijck-Kerkweg die overgaat in de bebouwingslinten van het Hoogeind en Laageind en door de Dubbele Wiericke die als langgerekte watergang de kern doorsnijdt en begrensd. Langs en tussen deze structurerende elementen zijn fasegewijs zones met gemengde functies, woongebieden en bedrijventerreinen tot stand gekomen.

De Groendijck-Kerkweg

De verbinding De Groendijck-Kerkweg vormt de ruggengraat van de kern en is het belangrijkste structurerende element in Driebruggen. De rijbaan is geasfalteerd en langs de rijbaan zijn deels fietssuggestiestroken en deels vrijliggende fietspaden gesitueerd. De Groendijck staat in verbinding met het drie kilometer verderop gelegen dorp Waarder en is daar aangesloten op de rijksweg A12.

Langs De Groendijck-Kerkweg wordt niet alleen gewoond maar zijn ook allerlei andere functies aanwezig. Ter plaatse van de brug over de Dubbele Wiericke is een tweetal rijksmonumenten gesitueerd: een boerderij en een 17e-eeuws pand. De monumenten zijn aaneengebouwd en hebben thans een woonfunctie.

Dubbele Wiericke

De Dubbele Wiericke is een 14 tot 20 m brede vaart die loodrecht op de De Groendijck-Kerkweg staat. Door de breedte van het water, de plaats van de brug bij De Groendijck-Kerkweg en de cultuurhistorische waardevolle bebouwing aan de Zuidkade, vormt de watergang een belangrijk structurerend element. De vaart speelt een belangrijke rol in de afwatering van de verschillende polders in het gebied en staat in verbinding met de Oude Hollandsche IJssel bij Hekendorp en de Oude Rijn bij Nieuwerbrug. De watergang maakte in het verleden onderdeel uit van de Hollandse Waterlinie.

Hoogeind en Laageind

De westelijke grens van het plangebied wordt gevormd door het Hoogeind welke ter plaatste van de kruising met de Kerkweg overgaat in het Laageind. Het Hoogeind en Laageind bestaan uit een lang bebouwingslint met boerderijen en woningen dat parallel aan de Dubbele Wiericke in noord-zuidrichting loopt. Dit lint is van cultuurhistorische en landschappelijke betekenis.

Beeldkwaliteit

De beeldkwaliteit van een gebied draagt in belangrijke mate bij aan de waardering van bewoners en bezoekers voor het woon- en leefklimaat. Het is dan ook van belang die kwaliteit zoveel mogelijk te handhaven, dan wel waar mogelijk te vergroten. Het bestemmingsplan kan daarbij als instrument worden ingezet om ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan en gewenste ontwikkelingen te stimuleren. In samenhang hiermee is een actief welstandsbeleid van betekenis om kwaliteiten te behouden en te ontwikkelen.

In dit hoofdstuk worden de voor de beeldkwaliteit van Driebruggen van belang zijnde elementen beschreven. Voor zover aan de orde wordt in deze paragraaf daarbij aangeven welke instrumenten in het bestemmingsplan zijn opgenomen ter handhaving van deze beeldkwaliteit.

Hiervoor is beschreven dat de ruimtelijke opbouw van Driebruggen bepaald wordt door De Groendijck-Kerkweg, het Hoogeind en Laageind en de Dubbele Wiericke. De bebouwing langs deze routes is beeldbepalend en van groot belang voor de herkenbaarheid van de kern Driebruggen.

De Groendijck-Kerkweg

De Groendijck-Kerkweg wordt vooral gekarakteriseerd door in ruimtelijk en functioneel opzicht gemengde bebouwing. Woonhuizen worden afgewisseld met winkels en enkele bedrijven. De panden Kerkweg 2-4, 15 en 18 zijn cultuurhistorisch waardevol en worden vermeld op de gemeentelijke monumentenlijst. De meeste woningen staan op ruime afstand van de weg en hebben een voortuin. Bij andere is er sprake van een verharde voortuin waar geparkeerd wordt. Enkele woningen staan direct aan de weg. Langs de Kerkweg beschikken de meeste woningen over een groot dakvlak parallel aan de straat. Langs De Groendijck zijn de woningen over het algemeen met de kopgevel naar de weg gekeerd.

Dit bestemmingsplan voorziet niet in de realisatie van nieuwe gebouwen langs de Kerkweg en De Groendijck. Bij toekomstige verbouwing van woonhuizen, winkels en bedrijven geldt dat bestaande menging van functies moet worden gehandhaafd en dient te worden aangesloten bij het bestaande beeld.

Het is echter niet nodig om de algemene erfbebouwingsregeling aan te passen om het karakter van dit lint te bewaren. Bij eventuele uitbouw of de realisatie van een bijgebouw is extra welstandstoezicht wel nodig om de identiteit en de beeldkwaliteit van de openbare ruimte te bewaken.

Het Hoogeind en Laageind

Het lint langs het Hoogeind en Laageind wordt gekarakteriseerd door (grotere) vrijliggende (agrarische) bedrijfscomplexen en woonhuizen. De afzonderlijk herkenbare panden beschikken over grote voor- en zijtuinen. Het voorliggende plan voorziet niet in de realisatie van nieuwe zelfstandige gebouwen. Wanneer er sprake is van de realisatie van nieuwe erfbebouwing dient deze, om het groene karakter van deze landelijke weg te bewaren, niet direct langs de waterkant gerealiseerd te worden. Het heeft derhalve de voorkeur om een drie meter brede zone langs de waterkant aan te houden, waarin geen erfbebouwing is gewenst.

De Dubbele Wiericke

Langs de Zuidkade is sprake van een zeer karakteristiek stukje dijkbebouwing bestaande uit een smalle bebouwingsstrook langs de watergang, de Dubbele Wiericke, nabij het door een brug gemarkeerde kruispunt met De Groendijck. Met name het profiel is bijzonder: door het inklinken van de polder en zettingen van de veenlaag is er een hoogteverschil ontstaan tussen de kade en de begane grondvloer van de woningen. Door dit hoogteverschil heeft zich voor de woningen een smal 'hol' voetpad gevormd. Aangezien de eigendommen tot aan het water lopen bestaat de kade uit een aaneenschakeling van afwisselend beplante particuliere tuinen. De rij leilinden is zeer karakteristiek voor het aanzicht.

De twee panden op de hoek van de Zuidkade met De Groendijck zijn van bijzondere betekenis. Het hoekpand De Groendijck 2 dateert oorspronkelijk uit de 17e eeuw. Het huidige pand is van een latere datum. De strategische ligging op het knooppunt van de weg en watergang komt tot uiting in het gebruik gedurende de afgelopen eeuw (uitspanning, café, bakker). Ook het aangrenzende pand Zuidkade 2 ('het Hooge Huys') stamt vermoedelijk uit de 17e eeuw. Het pand is meerdere keren verbouwd en net als het pand op de hoek van de Zuidkade en De Groendijck aangewezen als rijksmonument.

De westkant van de Dubbele Wiericke wordt begrensd door de bedrijfsgebouwen van de firma Kiela en een kleine pleinvormige ruimte. Het beeld van deze gebouwen langs het water is niet optimaal en kan worden verbeterd door de realisering van een grotere pleinruimte, een betere oriëntatie van de gebouwen op het water en de toevoeging van begroeiing tussen de watergang en de bedrijfsgebouwen ten noorden van de brug.

Het karakteristieke beeld van de bebouwing langs de Zuidkade en de Prinses Beatrixkade wordt bepaald door de nagenoeg gesloten wand, de variatie in de perceelsbreedte, de lage bebouwingshoogte en de relatief grote dakvlakken. In het bestemmingsplan worden deze gehandhaafd in de algemene woon- en erfbebouwingsregeling. Wanneer er sprake is van de realisatie van aan- of uitbouwen en bijgebouwen dient sprake te zijn van extra welstandstoezicht dat gericht is op het handhaven van de bestaande identiteit van de gebouwen.

De gebouwen langs de Zuidkade zijn geïnventariseerd en geregistreerd. Deze panden worden als beeldbepalende gebouwen voor het aanzicht van de Zuidkade aangemerkt.

In het navolgende overzicht zijn de karakteristieke kenmerken van deze panden opgenomen. Bij uitbreiding, vernieuwing of verandering is het van belang dat het betrokken bouwplan geen afbreuk doet aan deze uitwendige karakteristieke kenmerken.

Overzicht karakteristieke kenmerken panden aan de Zuidkade (voorzijde)

kenmerk	huisnummers Zuidkade
	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
situatie
nokrichting evenwijdig aan de Zuidkade		X	X	X	X	X	X	X	X	X
nokrichting loodrecht op de Zuidkade	X						X
dakbedekking
riet	X							X	X	X
rode/grijze pannen	X	X	X	X	X	X	X
muren
baksteen	X		X	X	X	X				X
gepleisterd	X	X					X	X	X

Bron: Bestemmingsplan Zuidkade (1987).